achtergrond Medisch onverklaarde somatische symptomen vormen een uitdaging voor de moderne geneeskunde. Ze komen frequent voor en zijn vaak chronisch.
doel In dit artikel komt de benaderwijze van dergelijke klachten aan de orde.
methode De opvattingen over het menselijk lichaam van de Franse filosoof Merleau-Ponty staan hierbij centraal. Het dubbelconcept van Merleau-Ponty wordt geïllustreerd aan de hand van een patiënte met een borderlinepersoonlijkheidsstoornis en complex-regionaal pijnsyndroom.
resultaten Merleau-Ponty onderscheidt een lichaam-object en een lichaam-subject. Het lichaam-object is het determineerbare en voorspelbare lichaam van de medische wetenschap. Het lichaam-subject is het lichaam zoals we dat reeds beleven, nog voor we ons ervan bewust zijn. Het is een pre-reflectief lichaam dat betekenis geeft aan de wereld om zich heen.
conclusie Wij pleiten ervoor het lichaam niet alleen als object, maar ook als subject te benaderen, namelijk door opnieuw aandacht te schenken aan de betekenis van symptomen als uitdrukking van een innerlijke beleving. Het op fysisch-chemisch niveau onverklaarbare wordt op die manier meer inzichtelijk.