Groepspsychotherapie en onderzoek. Handleiding voor de praktijk
In de psychotherapeutische praktijk zijn we genoodzaakt om ons bezig te houden met onderzoek. Bij veel psychotherapeuten is er schroom en onzekerheid wat betreft de praktijk in relatie tot onderzoek. Voor deze psychotherapeuten start dit boek voortvarend en veelbelovend. De schrijver formuleert drie doelstellingen: (1) Groepstherapeuten interesseren voor onderzoek. Het boek moet voor groepstherapeuten goed leesbaar zijn en na het lezen kunnen zij zich - als 'scientist-practitioner' - verplaatsen in de rol van de onderzoeker; (2) Een door onderzoek geleide klinische praktijk bevorderen; en (3) Het bevorderen van klinisch relevant onderzoek. Later stelt de schrijver: 'groepstherapeuten zullen beslist meer moeten lezen dan dit boek om zelfstandig onderzoek te kunnen doen.' Hij verwijst naar een aantal mijns inziens zeer relevante boeken, zoals Bergin and Garfield's Handbook of Psychotherapy and Behavior Change (Lambert 2003) en Research design in clinical psychology (Kazdin 2003). Slaagt de schrijver in zijn ambitieuze doelstellingen? Het boek is zeer compact geschreven. De schrijver slaagt erin om de complexiteit van het onderzoek inzake psychotherapie en in het bijzonder groepspsychotherapie helder te beschrijven. Allerlei begrippen worden goed uitgelegd en in een heldere samenhang beschreven. In dat opzicht is het boek zeer leesbaar. Tegelijkertijd vraagt de hoge condensatie van aangeboden begrippen een enorme concentratie van de lezer. Anders gezegd: de niet-ervaren onderzoeker moet sommige teksten meerdere keren lezen om de stof te bevatten. De doelstellingen van de schrijver wekken de verwachting dat psychotherapeuten gemotiveerd raken om onderzoek te gaan doen of om aan onderzoek mee te doen. Wat mij betreft slaagt de schrijver hierin nauwelijks. De tekst over begrippen en samenhang is weliswaar helder en bondig, maar de lezer wordt niet meegenomen, niet geënthousiasmeerd, de schroom voor onderzoek wordt niet overwonnen. De praktijk van het onderzoek doen naar effecten van groepstherapie wordt in het tweede deel goed beschreven. Onderzoek doen gaat daar voor de lezer meer 'leven'. De vele verwijzingen naar onderzoeken en onderzoeksgegevens zijn als naslagwerk prettig, maar werken storend bij het lezen.
J. Baars