In oktober 2004 werd in New Mexico de Conference on Approaches for Combating the Troublesome Use of Substances (cactus) gehouden. Mede op initiatief van de redacteuren van dit boek werden 16 opinieleiders in het veld van verslaving bijeengebracht, voor een driedaagse brainstorm. Alle deelnemers hebben meer dan hun sporen verdiend in verslavingsonderzoek, zijn werkzaam in de vs én hebben contacten met de National Institutes of Health (nih). Resultaten van deze bijeenkomst (Power- Point-presentaties en nota’s) zijn ook op internet terug te vinden (http://casaa.unm.edu/code/cactustxt.html). Deze bijeenkomst werd (financieel) mogelijk gemaakt door de Robert Wood Johnson Foundation, een filantropische organisatie opgericht door de stichter van het huidige Johnson & Johnson.

De missie van deze bijeenkomst was enerzijds een wetenschappelijke stand van zaken te brengen betreffende verslaving en anderzijds suggesties te doen hoe die kennis beter naar de (behandel)werkvloer te kunnen laten doorstromen. Op zich is diteen belangrijk thema want ook binnen verslaving is er een grote afstand tussen de wetenschap enerzijds en de effectieve behandelpraktijk anderzijds.

Dit is meteen de kracht van het boek. Het benadert verslaving vanuit een diverse invalshoek, presenteert per deelgebied een goede  samenvatting van de wetenschappelijke stand van zaken en doet praktische suggesties voor integratie hiervan op de werkvloer of voor het beleid. Het is geschreven op een niet te wetenschappelijk niveau en in bijbehorende stijl en het is vlot leesbaar door lezers vanuit een brede achtergrond. Wat dit betreft, leent dit boek zich prima voor een opleidingsonderdeel verslaving op het niveau bachelor of master.

Vraag blijft of de echte verslavingsspecialist of -psychiater hier veel van zijn of haar gading zal vinden; ik vrees van niet. Voor hen die het veld volgen, is de inhoud bekend en zelfs wat gedateerd. Inderdaad, de wetenschappelijke kennis wordt wel correct weergegeven maar reflecteert de stand van zaken in 2004, dus bijna 10 jaar geleden. Ook zijn de onderwerpen voor de specialist onvoldoende uitgediept. Tot slot is het geheel vooral een correctoverzicht, maar het biedt zeker geen vernieuwende insteek.

Samenvattend heb ik toch wat voorbehoud om dit boek aan te bevelen. Het biedt een voordeel wat betreft de breedte van de onderwerpen, maar is (te) gedateerd van inhoud. In vergelijking met bijvoorbeeld het Nederlandstalige Handboek verslaving moet dit boek het toch wel afleggen zowel wat inhoud betreft als de verscheidenheid van onderwerpen. Het blijft ook allemaal wat conservatief, dus van een echte ‘rethinking’ is geen sprake. Toch wil ik wel een lans breken voor de missie van het boek. De praktijk dichter bij de wetenschappelijke kennis brengen en omgekeerd blijft een belangrijk werkpunt. Hier kunnen we wat leren van deze Amerikaanse auteurs, die elk hoofdstuk (durven) afsluiten met kernachtige werkpunten en principes om naar de praktijk toe te vertalen.

G. Dom