Offenders, deviants or patients? Explorations in Clinical Criminology (4de druk)
Na enige omzwervingen in verschillende beroepen belandde de auteur in 1952 bij de reclassering en was sindsdien onafgebroken werkzaam in allerlei voorzieningen van de forensische geestelijke gezondheidszorg (ggz) in Engeland. De eerste druk van dit boek verscheen in 1980 met als ondertitel: ‘An introduction to the study of socio-forensic problems’.
In het eerste hoofdstuk van deze 4de druk geeft hij een beknopt overzicht van zijn loopbaan, waarin hij geconfronteerd werd met allerlei wijzigingen in wetgeving en strafrechtpleging, beleid, diagnostiek en organisatie van de forensische ggz. Door zijn langdurige ervaring is hij van alle markten thuis. Wellicht daarom heeft hij gekozen voor de term ‘klinische criminologie’.
Zijn historisch besef, ervaring en belezenheid, niet alleen in de vakliteratuur, maar ook in de bellettrie, geven dit boek een bijzondere plaats in de stroom van publicaties over de forensische psychiatrie in brede zin. Het is jammer dat er geen Nederlandstalig equivalent van dit boek bestaat. Een vertaling in het Nederlands zou problematisch zijn vanwege de vele verwijzingen naar typisch Angelsaksische aspecten.
Het is geen handboek in de strikte zin, hoewel de belangrijkste thema’s uit de forensische psychiatrie wel aan bod komen. Een sterke kant is dat hij veelal problematiseert en verschillen van opvatting tegenover elkaar plaatst, in plaats van het aanreiken van pasklare antwoorden. Het is immers een exploratieve studie.
Achtereenvolgens bespreekt hij uitvoerig de schuldvraag en de toerekeningsvatbaarheid, het Engelse stelsel van de forensische ggz en wat daarin misging en nog misgaat, een vereenvoudigd nosologisch systeem, het in Engeland hete hangijzer van de psychopathie en in samenhang daarmee de persoonlijkheidsstoornissen, agressie en geweld, levensdelicten, normale en pathologische aspecten van seksualiteit, brandstichting en ten slotte risicotaxatie. Hij erkent dat hij geen volledigheid heeft willen nastreven. Zo ontbreken hoofdstukken over drugs- en alcoholgebruik, over vrouwen en criminaliteit en transculturele psychiatrie. Al deze hoofdstukken zijn ruim voorzien van gevalsbesprekingen.
Vooral de meer klinisch georiënteerde hoofdstukken zijn zeer lezenswaard, zowel vanwege het beschouwende als het praktische karakter ervan. Het boek zou binnen handbereik moeten liggen als iemand, geconfronteerd met een bepaald probleem, zich zou afvragen: wat zou Prins daarover geschreven hebben?
D. Raes