A Clinician’s guide to Normal Cognitive Development in Childhood
Zoals de titel aangeeft, presenteren de auteurs van dit boek een overzicht van de normale cognitieve ontwikkeling van het kind. Zij geven daarbij veel voorbeelden uit de klinische praktijk en het boek verschilt daarin van de handboeken ontwikkelingspsychologie, die vooral wetenschappelijke kennis en resultaten van research presenteren.
De cognitieve psychologie heeft in de afgelopen 20 jaar grote wetenschappelijke vorderingen geboekt, die in dit boek helder en praktisch worden beschreven en uitgelegd. De cognitieve functies worden overzichtelijk ingedeeld: communicatie met kinderen, theory of mind en perspectief nemen, geheugen, redeneren en beslissingen nemen, en de executieve functie. Bij de cognitieve ontwikkeling ligt de nadruk op het aanleren van kennis en vaardigheden bij het kind door ouders en leerkrachten, intrapsychische processen en interpersoonlijke relaties vallen niet binnen dit concept en komen in dit boek niet aan de orde.
Het boek biedt veel handzame informatie en leest prettig, maar heeft ook een aantal minpunten. Zo zou het een verrijking van het boek zijn geweest als in een inleidend hoofdstuk een afbakening van de cognitieve functie naar de andere ontwikkelingsdomeinen was gegeven, zoals de emotionele ontwikkeling, psychoseksuele en genderontwikkeling, het zelfconcept en zelfwaardering en de ontwikkeling van de zelfsturing (self-agency) of integratiefunctie.
Of communicatie een cognitieve functie is of een zelfstandig ontwikkelingsdomein is voor discussie vatbaar. Hetzelfde geldt voor de wetenschappelijke vraag of emoties zelfstandig kunnen optreden of alleen na voorafgaande cognitieve processen en dus een bijproduct zijn van de cognitie, zoals in dit boek wordt gesuggereerd. De neurobiologische aspecten van de cognitieve functies worden alleen bij de executieve functie summier besproken. De neuropsychologische aspecten van de executieve functie en de aandacht functies ontbreken geheel.
Samenvattend: het is een sympathiek ogend boek dat biedt wat het belooft. Door de toegankelijke stijl, de prettige lay-out en de aard van de behandeladviezen is het vooral geschikt voor studenten psychologie, leerkrachten en ouders. Voor aankomende kinderpsychiaters is het boek te summier en te beperkt.
F.B.M. Stortelder