Depressie
achtergrond Kleine kinderen zijn gelukkig zelden uitgesproken depressief. Tijdens de adolescentie zien we echter een sterke toename van depressie. Depressie komt hierdoor veel voor bij jongeren en de gevolgen liegen er niet om. Depressieve stoornissen horen bij de drie grootste ziektelastveroorzakers onder jonge mensen in Nederland en scoren wat dat betreft hoger dan verkeersongevallen en hoger dan alle lichamelijke aandoeningen. Depressies grijpen diep in in het leven en de mogelijkheden van mensen, vooral van jonge mensen. Juist in een fase waarin mensen bezig zijn om hun leven op poten te zetten, is het laatste wat ze kunnen gebruiken een ziekte die ze alle lust om iets te ondernemen ontneemt.
Het trails-onderzoek naar depressie heeft inmiddels interessante bevindingen opgeleverd. Om er enkele te noemen. Depressie komt twee keer zo vaak voor bij vrouwen als bij mannen. Het verschil blijkt in de puberteit te ontstaan en veel te maken te hebben met een toegenomen gevoeligheid voor stressvolle, vooral interpersoonlijke, gebeurtenissen. Bij 10-jarige jongens en meisjes bleek een ouderlijke scheiding geen effect te hebben op het aantal depressieve symptomen. In de jaren daarna bleef het aantal depressieve symptomen van jongens met gescheiden ouders vergelijkbaar met dat van jongens zonder gescheiden ouders, maar bij meisjes begonnen de trends uit elkaar te lopen: meisjes met gescheiden ouders kregen meer depressieve symptomen, ook al was de scheiding zelf soms al jaren geleden. Kennelijk leidt de scheiding bij hen tot een verborgen kwetsbaarheid die zich pas in de adolescentie openbaart.
trails heeft ook de rol onderzocht van temperament, kandidaatgenen en omgevingsfactoren zoals blootstelling aan vroege en late stress. Nare gebeurtenissen en langdurige moeilijkheden (stress) blijken het risico op depressie vooral te vergroten bij jongeren met een lage frustratietolerantie (‘kort lontje’) en de neiging snel bang te zijn. Ook jongeren waarbij tijdens of na de zwangerschap allerlei problemen optraden en degenen die zich afgewezen voelen door hun ouders, lopen een verhoogd risico wanneer ze later met moeilijkheden en tegenslag worden geconfronteerd.
Uit de trails-gegevens blijkt verder dat suïcidegedachten, een belangrijke indicator van depressie, meer voorkomen bij slachtoffers van pesten. Ook slachtoffers van pesten die zich afgewezen voelen door hun ouders, rapporteren meer suïcidegedachten. Opvallend is dat jongeren die zowel pesten als gepest worden, niet meer suïcidegedachten rapporteren dan jongeren die niet betrokken zijn bij pestgedrag.
doel Om depressies effectief te voorkomen, moet je eerst goed weten hoe ze ontstaan.