Functional family therapy (FFT) bij gedragsgestoorde adolescenten met een verstandelijke beperking
achtergrond In de groep van gedragsgestoorde juveniele delinquenten is er sprake van oververtegenwoordiging van jongeren met een verstandelijke beperking (vb). Voor de normaal intelligente groep zijn behandelingen op gezinsniveau effectief gebleken met als voorbeeld functional family therapy (fft) (Alexander & Sexton 2002). Deze gegevens kunnen niet zonder meer geëxtrapoleerd worden naar jongeren met een subnormale intelligentie. Deze groep onderscheidt zich negatief op aspecten van informatieverwerking, interpretatie van sociale situaties, het vermogen meerdere adequate oplossingen te bedenken en herkenning van emoties bij zichzelf en anderen. Deze beperkingen worden door de omgeving vaak onvoldoende onderkend. Om fft beschikbaar te maken voor jongeren met een vb is een aangepaste vorm ontwikkeld, rekening houdend met deze specifieke beperkingen.
doel fft beschikbaar maken voor gedragsgestoorde jongeren met een vb om daarmee het beperkte behandelarsenaal uit te breiden.
methoden fft wordt aangepast door het totaal aantal sessies te verlengen tot maximaal 30. Er is speciale aandacht voor psycho-educatie met betrekking tot de vanuit de vb gegeven beperkingen. Herlabeling vindt plaats van door de opvoeders negatief geïnterpreteerd gedrag. Door de ontschuldiging van de jongere ontstaat een nieuwe kijk op de gezinsproblematiek. In een meer emotioneel neutraal klimaat kan er vervolgens geoefend worden met communicatieve vaardigheden waarbij de therapeut feedback aan de ouders geeft wanneer zij blijk geven van overvraging van de jongere.
resultaten Uit een caseserie van 70 blijkt dat aangepaste fft in 86% van de gevallen tot een reguliere afronding komt. Het gemiddelde aantal sessies is 22. Na de behandeling geeft 70% van de gezinnen aan dat er een positieve verandering binnen de gezinsrelaties tot stand is gekomen. Bij 80% zijn de gedragsproblemen in sterke mate verminderd.
conclusie Een aangepaste vorm van fft voor de doelgroep gedragsgestoorde jongeren met een vb is veelbelovend. Nader gecontroleerd onderzoek met grotere aantallen is nodig om deze gunstige resultaten verder te onderbouwen.
adolescenten met een verstandelijke beperking
y. zafiris
y.zafiris@debascule.com
achtergrond In de groep van gedragsgestoorde
juveniele delinquenten is er sprake van
oververtegenwoordiging van jongeren met een
verstandelijke beperking (vb). Voor de normaal
intelligente groep zijn behandelingen op gezinsniveau
effectief gebleken met als voorbeeld functional
family therapy (fft) (Alexander & Sexton 2002).
Deze gegevens kunnen niet zonder meer geëxtrapoleerd
worden naar jongeren met een subnormale
intelligentie. Deze groep onderscheidt zich
negatief op aspecten van informatieverwerking,
interpretatie van sociale situaties, het vermogen
meerdere adequate oplossingen te bedenken en
herkenning van emoties bij zichzelf en anderen.
Deze beperkingen worden door de omgeving vaak
onvoldoende onderkend. Om fft beschikbaar te
maken voor jongeren met een vb is een aangepaste
vorm ontwikkeld, rekening houdend met deze
specifieke beperkingen.
doel fft beschikbaar maken voor
gedragsgestoorde jongeren met een vb om daarmee
het beperkte behandelarsenaal uit te breiden.
methoden fft wordt aangepast door
het totaal aantal sessies te verlengen tot maximaal
30. Er is speciale aandacht voor psycho-educatie
met betrekking tot de vanuit de vb gegeven beperkingen.
Herlabeling vindt plaats van door de
opvoeders negatief geïnterpreteerd gedrag. Door
de ontschuldiging van de jongere ontstaat een
nieuwe kijk op de gezinsproblematiek. In een
meer emotioneel neutraal klimaat kan er vervolgens
geoefend worden met communicatieve vaardigheden
waarbij de therapeut feedback aan de
ouders geeft wanneer zij blijk geven van overvraging
van de jongere.
resultaten Uit een caseserie van 70
blijkt dat aangepaste fft in 86% van de gevallen
tot een reguliere afronding komt. Het gemiddelde
aantal sessies is 22. Na de behandeling geeft 70%
van de gezinnen aan dat er een positieve verandering
binnen de gezinsrelaties tot stand is gekomen.
Bij 80% zijn de gedragsproblemen in sterke
mate verminderd.
conclusie Een aangepaste vorm van
fft voor de doelgroep gedragsgestoorde jongeren
met een vb is veelbelovend. Nader gecontroleerd
onderzoek met grotere aantallen is nodig om deze
gunstige resultaten verder te onderbouwen.