Stappen bij de beoordeling van wilsbekwaamheid; in de medische context
inhoud van de cursus Is de patiënt in staat tot een redelijke waardering van zijn belangen ter zake, bijvoorbeeld wat betreft een medische behandeling? Het antwoord op deze vraag geeft volgens de wetsteksten aan of iemand wilsbekwaam is. Eigenlijk is het de vraag of iemand informed consent (geïnformeerde toestemming) kan geven ter zake van een behandeling. Hoe en door wie wordt de wilsbekwaamheid vastgesteld? Is iemand die gedwongen wordt opgenomen ook per definitie wilsonbekwaam? Is een psychiatrische stoornis voorwaarde of voldoende om iemand wilsonbekwaam te verklaren? Deze cursus biedt psychiaters een praktisch stappenplan dat hen kan helpen vragen in de juiste volgorde en volgens de juiste juridische kaders te behandelen. Ter illustratie wordt casuïstiek gebruikt, waarbij aandacht wordt gegeven aan de relatie tussen wilsbekwaamheid en dwangbehandeling. Hierbij zal ook de wilsbekwaamheidsbeoordeling in de Wet Verplichte Geestelijke Gezondheidszorg worden toegelicht. Aandacht wordt besteed aan de toepassing van een schema dat wordt gehanteerd bij het beoordelen van cognitieve vermogens van een patiënt. Omdat die cognitieve vermogens een centrale rol spelen, spreken psychiaters vaak liever van oordeelsbekwaamheid dan van het ingeburgerde begrip wilsbekwaamheid.
Door een systematischer beoordeling van de wilsbekwaamheid worden de rechten van een patiënt beter beschermd, bijvoorbeeld bij het wilsonbekwaam instemmen met een behandeling (incompetent consent) of bij wilsbekwaam verzet daartegen. Het kadert daarbij het denken van de psychiater als deze tot overeenstemming wil komen met een patiënt. Kennis van dit begrip is dus verplicht!
vorm In drie sessies wordt het begrip wilsbekwaamheid interactief besproken: algemeen kader, de juridische aspecten en de beoordelingsmethode. Zowel eigen casuïstiek als door de deelnemers ingebrachte casuïstiek dienen ter illustratie.
leerdoel De deelnemer wordt aan eind van cursus geacht bekend te zijn met:
- het begrip wilsbekwaamheid;
- stappen die nodig zijn voor een beoordeling;
- juridische aspecten;
- specifieke aspecten bij psychiatrisch onderzoek;
- toepassing van het begrip wilsbekwaamheid in de praktijk.