Diagnostiek en assessment als voorwaarde voor een geïndividualiseerde behandeling in de forensische psychiatrie
achtergrond De populatie van forensisch-psychiatrische instellingen kenmerkt zich door een grote mate van diversiteit. Deze heterogeniteit op psychiatrisch, psychologisch, neurocognitief/ biologisch, sociaal-maatschappelijk en uiteraard forensisch gebied heeft gevolgen voor de wijze waarop het behandelproces dient te worden georganiseerd.
doel Inzicht verkrijgen in recente ontwikkelingen op het gebied van diagnostiek en monitoren van behandeling in de forensische setting.
methoden Informatie is verkregen uit literatuur, eigen onderzoek en praktijk.
resultaten Wij hebben een veelomvattende assessmentprocedure ontwikkeld, waarin op al de genoemde gebieden relevante diagnostische informatie wordt verzameld, die vervolgens het fundament vormt voor een geïndividualiseerde forensisch-psychiatrische behandeling. Tevens wordt getoond hoe in deze specifieke context evaluatief onderzoek wordt uitgevoerd in de vorm van cyclische effectmonitoring. De diversiteit van de populatie heeft ook gevolgen voor de inhoud van het behandelprogramma van de individuele patiënt. De behandelvraag van de patiënt staat centraal. Zorg op maat impliceert immers tevens diversiteit in het behandelaanbod en de wijze waarop dit aanbod wordt ingezet. Dit alles in een gedwongen kader. Wetenschappelijk onderzoek gericht op de evaluatie en verbetering van het assessmentproces en de behandeling moet worden afgestemd op de specifieke situatie in de forensische psychiatrie. In de kliniek wordt deze gekenmerkt door het langdurig, gedwongen verblijf van patiënten met complexe psychopathologie in een streng beveiligde setting, waarbij de behandeldoelen voor een belangrijk deel worden gedefinieerd vanuit het perspectief van de samenleving: het voorkomen van recidive.
conclusie In deze bijdrage komen de inhoud en achtergronden van het assessmentproces en effectmonitoring aan de orde zoals toegepast binnen de zorgprogramma's van de Pompestichting.