Slaapstoornissen: belang van diagnostiek en behandeling in de forensische psychiatrie
achtergrond De forensische psychiatrie behandelt patiënten met psychiatrische stoornissen die in aanraking met justitie zijn gekomen of dreigen te komen. De behandeling is gericht op het verminderen van de psychiatrische problematiek en het voorkomen van delinquent gedrag. Veel patiënten hebben klachten over hun slaap. Dit is meestal (mede) het gevolg van een psychiatrische stoornis; zo gaan depressies en schizofrenie vaak gepaard met in- en doorslaapproblemen. Een goede diagnose en behandeling van slaapproblemen zijn echter van belang, aangezien slechte slaap (1) een nadelige invloed kan hebben op het beloop van de psychiatrische stoornis, (2) de kans op terugval in psychiatrische problematiek kan vergroten en (3) na behandeling van de psychiatrische stoornis kan blijven bestaan. Een tekort aan slaap wordt vaak geassocieerd met emotionele instabiliteit. Zo is recentelijk bij een groep jonge delinquenten aangetoond dat slechte slaap verbonden is aan hogere agressiviteit, impulsiviteit en hostiliteit (Ireland & Culpin 2006). Slaapstoornissen zouden bij een deel van de patiënten een essentiële rol kunnen spelen bij het optreden van impulsief agressief gedrag. Als dit zo is, dan zouden een goede diagnostiek en effectieve behandeling van slaapstoornissen een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de afname van agressief gedrag.
doel Onderzoeken van prevalentie van slaapproblemen onder patiënten, verbeteren van diagnostiek en behandeling van slaapstoornissen.
methoden Interview over onder meer slaapklachten, eerdere behandeling, psychopathologie et cetera, verschillende slaapvragenlijsten, slaap-waakdagboek en actometrie.
resultaten Slaapproblemen nemen toe met (forensisch) psychiatrische problematiek. Actometrie blijkt een bruikbare methode om op eenvoudige wijze in deze patiëntenpopulatie slaap-waakgedrag en circadiane ritmiek te bepalen, evenals de effecten van interventies.
conclusie Veel patiënten slapen slecht. Hiervoor zijn meerdere oorzaken aan te wijzen, zoals psychiatrische stoornissen, posttraumatische stressstoornis (ptss), medicijngebruik, ontwenningsverschijnselen, negatieve conditionering betreffende de slaap en slechte slaapgewoonten. We zijn gestart met retrospectief en prospectief onderzoek naar de mate waarin slapeloosheid een risicofactor voor delictgedrag kan vormen.