Veerkracht in transculturele hulpverlening
achtergrond Veerkracht (resilience) is een onderbelicht, maar zeer bruikbaar concept bij complexe sociaal-psychiatrische problematiek, zoals bij asielzoekers en vluchtelingen.
doel Hulpverleners wijzen op de mogelijkheden en het belang van veerkrachtgericht werken.
methoden In een korte schets zullen prevalentiedata en pre- en postmigratiestressfactoren van asielzoekers en vluchtelingen gepresenteerd worden. Vervolgens wordt het concept veerkracht toegelicht en zal een veerkrachtgericht werkmodel besproken worden. Dit model (het stress-steun-kracht-kwetsbaarheidsmodel) is eerder door prof. de Jonghe (1997) gepresenteerd en is de afgelopen vijf jaar de basis geweest voor diagnostiek en behandeling op De Evenaar, Centrum voor Transculturele Psychiatrie Noord Nederland. Er zal een kort overzicht gegeven worden van de literatuur over veerkracht, waarbij bronnen van veerkracht op zowel biologisch, psychologisch, sociaal, religieus en cultureel gebied ter sprake komen. Mede aan de hand van voorbeelden zal toegelicht worden hoe aandacht voor veerkracht de kans op betere behandelresultaten verhoogt. Wanneer mensen in staat zijn hun eigen bronnen van veerkracht (weer) te vinden, is de kans op psychisch en lichamelijk herstel vele malen groter.
resultaten Hulpverleners en patiënten hebben baat bij een veerkrachtgerichte behandeling. Hulpverleners voelen zich minder snel machteloos en patiënten worden krachtiger waardoor hun probleemoplossend vermogen en hun functioneren beter worden en andersoortige behandelinterventies (bijvoorbeeld medicatie, cognitive behavioural treatment (cbt) meer kans van slagen hebben.
conclusie Meer aandacht en onderzoek voor veerkrachtfactoren na adverse life events en veerkrachtgerichte behandeling is gewenst. De klinische ervaringen zijn bemoedigend.