Neurofeedback en toestandsregulatie bij ADHD. Een therapie zonder medicatie
Hulpverleners krijgen steeds vaker de vraag van patiënten of neurofeedback een goede behandeling is. Om hierop een antwoord te kunnen geven, is het nodig om enigszins op de hoogte te zijn van de ontwikkelingen op het gebied van de neurofeedback, voor menigeen een vrij onbekende behandelmethode. Als men kijkt naar de websites van degenen die neurofeedback aanbieden, wordt met deze methode honderd procent genezing van de meest uiteenlopende aandoeningen geclaimd! Als opleider Qeeg (kwantitatieve analyse van het eeg) van de Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie maakt psychiater en neuroloog Werner van den Bergh in zijn inleiding korte metten met de commercialisering en stelt hij duidelijke voorwaarden aan de kennis en opleiding die een neurofeedbacktrainer moet hebben. Enerzijds probeert hij in dit boek de werking van neurofeedback uit te leggen door meerdere theoretische hypothesen en onderzoeksresultaten te integreren. Anderzijds wil hij duidelijk maken dat met het gebruik van eeg en Qeeg de fundamentele aard van de aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (adhd) beter begrepen kan worden. Zoals in de titel aangegeven, gaat de auteur ervan uit dat het onderliggende probleem bij adhd te maken heeft met een tekortschietende zelfsturing van de toestandsregulatie. Hij probeert de fundamentele basis van zelfregulatie te begrijpen. Op zich is dit een interessante invalshoek, maar door het complexe taalgebruik en het gebruik van diverse theorieën en concepten door elkaar heen, is het een moeilijk leesbaar boek geworden. De auteur heeft absoluut veel kennis van het eeg en bijbehorende theorieën, en ook van patiënten met adhd. Hij beschrijft dit echter zo uitgebreid, dat niet altijd goed overkomt wat hij wil uitleggen. Zomaar een hoofdstuk lezen waarin men is geïnteresseerd, is niet goed mogelijk omdat er teruggegrepen wordt op concepten die in eerdere hoofdstukken zijn uitgelegd. In de hoofdstukken over het eeg staan veel illustraties, die zeker dienen ter verduidelijking van de tekst. Onverwacht eindigt het boek met een hoofdstuk dat een Nederlandstalige samenvatting is van het boek Rethinking attention deficit disorders (Cherkes-Julkowski e.a. 1997), dat is toegevoegd om uit te leggen hoe de adhd-problematiek op een concrete gedragsmatige manier aangepakt kan worden. Vervolgens sluit de auteur in een nawoord af met een ode aan de pioniers van de neurofeedback. Het boek is uitgegeven door Lorré Engineering, een bedrijf dat onder meer is gespecialiseerd in automatische gegevensinvoer en in scanners met bijbehorende software. Voor een hulpverlener die enige kennis wil opdoen over neurofeedback bij adhd is dit een moeilijk toegankelijk boek. Dit boek wordt gebruikt als studieboek in de opleiding tot neurofeedbacktherapeut in Vlaanderen en hiermee maakt de auteur heel goed duidelijk dat hij hoge eisen stelt aan deze opleiding.
A.M.D.N. van Lammeren