Interpersoonlijke psychotherapie in een ambulante groep, een geprotocolleerde behandeling voor depressie?
leerdoel (1) Kennismaken met de theoretische uitgangspunten en de werkwijze van de kortdurende groepspsychotherapie. (2) Het oefenen van vaardigheden door middel van een simulatie van een interpersoonlijke psychotherapie (ipt) in een groep (G). (3) Het gebruikmaken van vragenlijsten in een ipt-g en de terugkoppeling hiervan in de groep.
Bij ipt-g worden de vier focussen van de ipt toegepast in een ambulante kortdurende groepstherapie (Wilfley e.a. 2000). ipt is een kortdurende individuele psychotherapie, die door Klerman e.a. (1984) is ontwikkeld. In Nederland is het een van de evidence-based methoden voor de behandeling van depressie, die steeds vaker wordt opgenomen in de zorgprogramma's voor stemmingsstoornissen. Uit onderzoek blijkt dat ipt ook effectief is bij de behandeling van andere psychiatrische ziektebeelden. Enkele voorbeelden zijn: eetstoornissen, alcoholmisbruik en de posttraumatische stressstoornis.
Bij de keuze voor ipt is er sprake van een stressvolle gebeurtenis die de aanleiding is voor het (weer) krijgen van een depressie. Een belangrijk onderdeel van deze vorm van psychotherapie is het werken met een focus. Er zijn vier verschillende focussen: rouw, interpersoonlijk conflict, rolverandering en interpersoonlijke sensitiviteit.
Voor de start van de groepstherapie wordt de focus in drie individuele voorbereidende gesprekken vastgesteld. De groepstherapie is semigestructureerd. In de beginfase wordt de structuur aangeboden door middel van een kennismakingsoefening, psycho-educatie en het gebruiken van een sociogram. Naarmate de groep vordert, wordt er steeds meer groepsdynamisch gewerkt.
Deze vorm van kortdurende groepspsychotherapie heeft een duur van 14 wekelijkse zittingen en 2 follow-upzittingen. In een proefproject bij 9 groepen (n = 60) werden 3 keer vragenlijsten afgenomen. Na 7 maanden follow-up was er sprake van een significante vermindering van de depressieve symptomen, een verbetering van de (geestelijke) gezondheid en een verandering in de copingstijl.