achtergrond Een belangrijke voorwaarde om tot adequate behandeling te komen is vroegtijdige herkenning van een psychose. Uit onderzoek is gebleken dat psychotische symptomen in het diagnostische proces 'aan de voordeur' van de ggz regelmatig over het hoofd gezien worden of verkeerd worden geïnterpreteerd.

doel Nagaan of de detectie van eersteepisodepsychosen in het eerste contact met de ggz kan worden verbeterd door systematische screening op psychotische symptomen.

methode Alle patiënten met een eerste zorgcontact bij de ggz werden gescreend op psychotische symptomen door middel van een zelfrapportagevragenlijst: de Community Assessment of Psychic Experiences (cape-42). De vragenlijst meet de mate waarin positieve en negatieve symptomen en stemmingssymptomen voorkomen en de last die de patiënt ervaart. De klinische diagnose werd door de behandelaar gesteld, blind voor de cape- 42-gegevens. Alle patiënten werden diagnostisch geïnterviewd met behulp van de (mini-)scan, die via een computerprogramma een dsm-iv-classificatie genereert. Fout-positieve en fout-negatieve klinische diagnoses werden vastgesteld met de (mini-)scan als gouden standaard. Dataverzameling loopt tot en met voorjaar 2008.

resultaten De voorlopige resultaten laten een sensitiviteit van 65% en een specificiteit van 66% zien bij een cape-score van 30 op de positieve dimensie. Met behulp van de (mini-)scan werden twee keer zoveel patiënten met een psychose gedetecteerd als bij de gebruikelijke klinische diagnostiek. Van de patiënten met een psychose die door de clinicus niet werden gediagnosticeerd, had 75% een cape-score van 30 of hoger op de positieve dimensie.

conclusie Een zelfrapportagevragenlijst, vooral door de vragen die betrekking hebben op positieve symptomen, is een veelbelovend instrument om patiënten met een eerste psychose binnen de ggz vroegtijdig te herkennen. Een systematisch diagnostisch onderzoek bij de aldus onderscheiden groep spoorde veel meer patiënten met een psychose op dan de gangbare klinische diagnostiek.