Functionele polymorfismen in de mineralocorticoïdreceptor: samenhang met cortisol awakening response na dexamethasontoediening
achtergrond Stressgerelateerde ziekten zoals depressie en ptss hangen samen met een verstoring van de hypothalamus-hypofyse-bijnierschorsas (hpa-as). De hoog affiene mineralocorticoïdreceptor (mr) en de laag affiene glucocorticoïdreceptor (gr) spelen een centrale rol in de regulatie van de hpa-as. De dexamethasonsuppressietest (dst) wordt veel gebruikt om de regulatie van de hpa-as te onderzoeken. Genetische variatie in het gr-gen blijkt een deel van de variatie in de reactiviteit van de hpa-as bij proefpersonen zonder symptomen te verklaren. Tevens hangt genetische variatie in de gr ook samen met psychiatrische symptomen. De rol van de mr is echter nauwelijks onderzocht.
doel Bepaling van het onderliggende mechanisme dat verantwoordelijk is voor de variatie in stressrespons en regulatie van de hpa-as. Hangt genetische variatie in het mr-gen betrokken bij deze variatie samen met psychiatrische symptomen?
methoden Een singlenucleotidepolymorfisme (snp) in een regulatoire regio van het mr-gen en een snp die een aminozuur in de mr verandert, zijn in vitro getest en in een associatiestudie met vrijwilligers zonder symptomen (n = 200). Bij deze vrijwilligers is de cortisolontwaakrespons (car) gemeten met en zonder toediening van 0,25 mg dexamethason (Dex) om 23:00 uur de avond ervoor.
resultaten en conclusie In vitro leidden deze snp's tot een verhoging van de transactivatieactiviteit van de mr. Beide snp's in het mr-gen bleken samen te hangen met de car na toediening van 0,25 mg dex. Genetische variatie in het mr-gen verklaart een deel van de variatie in de car na de dst. Naast de gr is dus ook de mr een belangrijke determinant van de dst en de car.