Boekbespreking
Behandelsettings voor patiënten met somatoforme stoornissen: een vergelijking met Duitsland en een toelichting op recente ontwikkelingen in Nederland
M.E.F. BÜHring
c-59
leerdoel Kennis verkrijgen van geïntegreerde behandelmodellen voor patiënten met complexe psychosomatische problematiek. Er is in Nederland weinig traditie in het behandelen van patiënten met ernstige somatoforme stoornissen binnen een pure 'psychosomatische setting'. Zij worden vaak in een somatische dan wel een psychiatrische setting behandeld. Duitsland daarentegen heeft een lange traditie op dit gebied; het specialisme 'Psychosomatische Medizin' houdt zich bezig met deze doelgroep en met integrerende modellen.
Wat zijn de achterliggende maatschappelijke processen hierbij, welke settings bestaan in Duitsland en hoe zijn de effecten van de behandeling daar? Uit Nederlandse epidemiologische cijfers blijkt dat er in de eerste, tweede en derde lijn veel patiënten met psychosomatische klachten zijn, die echter nog te vaak somatisch 'gefixeerd' en behandeld worden in plaats van in een bredere setting psychosomatisch benaderd. Dit betekent dat deze patiënten te laat in het passende behandelkanaal belanden, veel shoppen en hoge kosten maken.
Vanuit het kenniscentrum psychosomatiek worden daarom netwerken geïnitieerd voor het behandelen van deze doelgroep, om daarmee typische psychosomatische settings te creëren. In dit kader wordt, mede op grond van actuele ontwikkelingen in Engeland (Fonagy en Bateman), ook gezocht naar nieuwe behandelconcepten. Het concept 'lichaamsmentalisatie' speelt een centrale rol binnen een geïntegreerd behandelmodel, gebaseerd op mentalisatie, acceptatie, gedragsmodulatie en cognitieve modulatie, en een systeembenadering: mams.