Introductory Textbook of Psychiatry (4de druk)
Dit leerboek is niet door de eerste de beste geschreven. Nancy Andreasen, hoogleraar psychiatrie aan de universiteit van Iowa, is volgens PubMed (co) auteur van meer dan 350 publicaties. Ook heeft ze succesvolle boeken voor leken geschreven, zoals The broken brain (1984) en Brave new brain (2001) (de Nederlandse vertaling Schitterend nieuw brein werd in het Tijdschrift voor Psychiatrie positief besproken; Van Hoof 2004). Dit Introductory Textbook of Psychiatry dat Andreasen samen met Black (minder bekend, maar goed voor ruim 170 publicaties in PubMed) schreef, is ook succesvol, want het beleeft een vierde druk. Ik heb er, eerlijk gezegd, gemengde gevoelens over. De opzet is traditioneel: eerst de basis van het vak, dan de afzonderlijke ziektebeelden en een slotdeel met een bespreking van aspecten van het vak die niet goed in de andere twee delen passen. Deel 1 gaat over de achtergrond van de psychiatrie en bevat hoofdstukken over diagnose en classificatie (met uitsluitend aandacht voor de dsm; de icd-10 wordt niet eens genoemd), interviewtechnieken en beoordelingen en een hoofdstuk over de neurobiologie en genetica. In dit deel is gelukkig veel aandacht voor de functionele neuroanatomie, maar het is verrassend dat tekst en plaatjes niet altijd goed op elkaar zijn afgestemd wat betreft de namen en de besproken en afgebeelde structuren. In deel 2 worden alle ziektebeelden besproken. Positief is dat er door het hele boek heen veel aansprekende gevalsbeschrijvingen zijn opgenomen. Over het algemeen wordt de dsm-iv-tr erg nauwgezet gevolgd. Opmerkelijk in het hoofdstuk over schizofrenie is dat, zonder verdere toelichting, de symptomen, naast elkaar, worden verdeeld over drie dimensies (psychoticisme, desorganisatie en negatieve symptomen) en in positieve en negatieve symptomen. Deel 3 ten slotte bestaat uit hoofdstukken over psychiatrische noodgevallen, kinder- en jeugdpsychiatrie (niet meer dan 40 pagina's), slaapstoornissen, juridische aspecten (vanuit Amerikaans perspectief, dus voor ons niet zo relevant), psychologische behandelingen en als laatste psychofarmacologie en elektroconvulsietherapie. Ieder hoofdstuk sluit af met goede vragen over de behandelde stof. Aan het einde is een uitgebreide verklarende woordenlijst opgenomen. Is dit een boek voor de medische opleiding? Er zijn goede Nederlandstalige leerboeken. Is een Engels boek dan wel gewenst? Sommige Nederlandse universitaire medische centra willen Engelstalige boeken voor alle vakken, inclusief de psychiatrie, verplicht gaan stellen vanwege de gewenst geachte internationalisering van de medische opleidingen. Ik ben daar geen voorstander van: psychiatrie is een moeilijk vak en jarenlange ervaring met Engelstalige psychiatrieboeken heeft me geleerd dat studenten er door die vreemde taal extra moeite mee hebben. Maar als de voorkeur voor Engelstalige boeken niet is tegen te houden, dan is dit boek wat mij betreft geen eerste keus.
F.G. Zitman