Dit boek is een aanbevelingswaardige tweede editie van de uitgave uit 1999. De titel is enigszins gewijzigd, hetgeen te maken heeft met het in onbruik raken van de term 'mentale retardatie' - wegens de pejoratieve betekenis. De beide redacteuren zijn internationale voortrekkers, zeker in de Angelsaksische landen, in de geestelijke gezondheidszorg voor deze doelgroep. Ze zijn er opnieuw in geslaagd een reeks bijdragen te bundelen en te actualiseren over de huidige stand van kennis over personen met een dubbele diagnose: een verstandelijke beperking of ontwikkelingsstoornis én een psychiatrische stoornis of een gedragsstoornis. Het boek bestaat uit vier delen, die systematisch en zonder teveel herhalingen op elkaar aansluiten, wat niet vanzelfsprekend is in dit soort overzichten. Het eerste deel van het boek gaat over evaluatie en diagnostiek. Men beschrijft hierin onder andere de moeilijkheden hierbij bij de ernstiger vormen van verstandelijke beperking en de waarde van de bestaande diagnostische instrumenten. Verder komen in dit deel aan de orde de behoefte aan interdisciplinaire en multimodale evaluatie, het verband tussen gedragsproblemen en psychiatrische stoornissen en de belangrijke, niet te onderschatten 'interface' tussen somatische en psychiatrische stoornissen. Het tweede deel omvat specifieke onderwerpen zoals de psychiatrische aandoeningen bij kinderen, de diagnostiek en de behandeling van verschillende psychiatrische categorieën, zoals stemmings-, angst- en aanpassingsstoornissen, schizofrenie, persoonlijkheidsstoornissen en dementie. Ook is er aandacht voor personen die in contact komen met het strafrecht, gedragsfenotypen, autismespectrumstoornissen, zelfverwondend gedrag, de vaak voorkomende en moeilijk te behandelen epilepsie en het nut van beeldvormende technieken. In het derde deel ligt de nadruk op behandelingsaspecten: de behandeling van zelfverwondend gedrag en een update van behandelingsmethoden, zoals psychofarmacologie, gedragstherapie, psychodynamische benaderingen en psychosociale interventies. De vier hoofdstukken van het vierde deel gaan over de geschiedenis (de laatste 200 jaar) van de zorg en de ontwikkeling van zorgsystemen voor deze groep in de verschillende westerse landen, met nadruk op de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Canada. Ook bespreekt men de opleiding en ondersteuning van het basispersoneel en de meer dan noodzakelijke, maar vaak ontoereikende opleiding en bijscholing van psychologen, psychiaters en andere artsen. Na elk hoofdstuk is er een recent literatuuroverzicht van hoofdzakelijk Engelstalige publicaties. Het handige formaat, de lay-out en de didactische figuren en tabellen verhogen en vergemakkelijken het lezen; het opnieuw raadplegen van specifieke onderwerpen is eveneens gemakkelijk via de index. Het boek is een aanrader voor de grote groep mensen die bij deze complexe problematiek betrokken zijn: ouders en groepsleiding, orthopedagogen, psychologen, artsen, onderzoekers en zelfs beleidsmakers. Voor sommige van deze groepen is er daarbij waarschijnlijk, helaas, een taalbarrière. Al met al is dit boek zeker een welkome aanvulling op de recent in dit tijdschrift besproken degelijke boeken rond deze doelgroep (Didden 2006; Došen 2005).

 

R. Cayenberghs