Kate Rankin beschrijft de opvoeding van haar zoon Gabriel, die ernstig verstandelijk beperkt is, aan kernautisme lijdt en ongecontroleerde epilepsie heeft. Niet het zoveelste melige succesverhaal, maar een hard relaas van wat niet anders kan worden omschreven dan een jarenlange lijdensweg met een zeer beperkt resultaat: Gabriel blijft onhandelbaar en is op voortdurend toezicht aangewezen, hij spreekt niet en communiceert nauwelijks, hij slaagt er niet in om zelfs elementaire zelfredzaamheidsvaardigheden aan te leren en toont zeer weinig interesse in of gehechtheid aan zijn gezinsleden. In de woorden van Rankin: 'Als men me vroeg wat 'autistisch' in feite betekende, was ik geneigd te antwoorden: 'Het betekent onmogelijk'' (p. 102). Ongetwijfeld had het schrijven van dit boek therapeutische waarde voor de auteur. Wat het boek - los van zijn literaire waarde - voor de lezer kan betekenen, is minder duidelijk. Inzicht in autisme biedt het niet: Gabriel is ook voor zijn moeder een ondoorgrondelijk raadsel gebleven. De theorieën over de psychologische basisdeficits waarnaar in het boek wordt verwezen, worden elders duidelijker en systematischer behandeld. Een voorbeeld van een geslaagde behandeling of opvoeding, dan wel ideeën daarvoor of hoop daarop, biedt het boek evenmin: de boodschap dat jarenlange inzet soms onbeloond blijft, kan ouders zelfs ontmoedigen. Het blijft onduidelijk of de inspanningen niet goed gericht waren of dat Gabriels beperkingen te ingrijpend waren. Misschien zullen sommige ouders troost in de boodschap vinden dat er kinderen met nog ernstiger ontwikkelingsstoornissen zijn bij wie het leren op alle vlakken zeer beperkt is. Het boek maakt wel de dagelijkse problemen in het samenleven met een persoon met kernautisme en een ernstige verstandelijke beperking - een kleine en met alle aandacht voor normaal begaafden langzamerhand een wat vergeten subgroep binnen het steeds bredere autismespectrum - bijna tastbaar duidelijk. Voor mij is het boek vooral een getuigenis van menselijke veerkracht, van het vermogen van dit gezin om zich aan te passen aan een gezinsleven dat vele mensen zich niet eens kunnen voorstellen. Niet geschikt voor gevoelige zielen.

W. Peeters