Wanneer moet iemand behandeld worden in de ggz, misschien zelfs tegen zijn of haar wil, en wanneer heeft iemand recht op een ziektewetuitkering? Dit zijn fundamentele vragen voor de geestelijke gezondheidszorg. Toch blijft het moeilijk om een algemeen aanvaarde definitie te formuleren. In What is mental disorder? bespreekt Bolton verschillende pogingen daartoe. De auteur geeft een overzicht van de hoofdlijnen van zijn betoog aan het begin van het boek en er zijn samenvattingen van elk hoofdstuk. Bovendien verwijst hij naar verdere literatuur aan het eind van elk hoofdstuk. Hierdoor bevat het boek een groot aantal herhalingen. Soms vermeldt de auteur nieuwe gegevens in de verwijzingen naar verdere literatuur. Zo legt Bolton in hoofdstuk 2 pas bij de nadere literatuur duidelijk uit hoe zijn positie afwijkt van die van Dennett. Biologische theorieën zoals ontwikkeld door Boorse en Wakefield voldoen niet, aldus Bolton. Boorse stelde dat er bij ziekte sprake moet zijn van een statistische afwijking. Bolton maakt duidelijk dat dit criterium niet voldoet, onder andere omdat statistisch afwijkend altijd afhankelijk is van een referentiegroep en de grens van 5 of 1% betrekkelijk willekeurig is. Wakefields alternatief van 'schadelijk disfunctioneren' (harmful dysfunction) is ook niet acceptabel. 'Disfunctioneren' verwijst volgens Wakefield naar het niet goed uitoefenen van gedragingen die geselecteerd zijn tijdens de evolutie. Echter, volgens Bolton speelt evolutie geen rol in de dagelijkse praktijk. Bovendien weet men vaak niet of een bepaalde functie geselecteerd is tijdens de evolutie of niet. De auteur bespreekt Foucault en hoe de psychiatrie beïnvloed wordt door sociale processen. Bolton stelt dat een eenduidige definitie van psychiatrische aandoening niet mogelijk is. Bijvoorbeeld: iemand kan baat hebben bij behandeling, maar toch niet in aanmerking komen voor een ziektewet-uitkering. Echter, door het ontbreken van een definitie is misbruik mogelijk. Bolton is wellicht te optimistisch door te stellen dat de rechterlijke macht misbruik kan verhinderen. What is mental disorder? komt niet met een duidelijke definitie als conclusie. Dit is enigszins teleurstellend omdat Bolton samen met Hill in Mind, meaning and mental disorder (in dit tijdschrift besproken in 1997, p. 528-536 en 2004, p. 826-828) wel tot vernieuwende inzichten kwam. Toch geeft het boek een waardevol overzicht van de discussie.

A.A. Hubbeling