Psychorom 2006. De digitale bibliotheek op het gebied van psychologie, psychotherapie, psychiatrie en (ortho)pedagogiek
De digitale revolutie heeft ons leven ingrijpend veranderd: wie in ons vak wetenschappelijk bezig is, kan zich nog moeilijk voorstellen hoe je voor pakweg 1980 de referenties voor een systematisch literatuuroverzicht kon lokaliseren, laat staan de artikelen kon verzamelen. Toen ik me afvroeg of er al vaker cd-roms in boekennummers van het Tijdschrift voor Psychiatrie werden besproken, doorzocht ik bijvoorbeeld, via het draadloze thuisnetwerk, vanuit mijn huiskamer de website van het Tijdschrift, met als zoekterm 'cd-rom' en de beperkende termen 'volledige tekst' en 'alleen boekbesprekingen'. Dat leverde me 16 treffers op: 2 cd-roms en 11 boeken met als bijlage een cd-rom, en nog een aantal terloopse verwijzingen (met onder andere de wens dat een bijzonder lijvig boek digitaal zou worden uitgegeven). Deze PsychoRom 2006 bevat de complete artikelen van 14 Nederlandstalige tijdschriften, met een wisselend aantal jaargangen, van (ten vroegste) 1992 tot 2005. Daarnaast is ook de integrale tekst van 40 boeken van onder andere de reeks Behandelingsstrategieën, uitgegeven in samenwerking met Cure & Care Development en van het Handboek klinische psychologie en Praktische psychofarmacologie op deze cd-rom te vinden. De cd-rom laat zich (onder Windows) gemakkelijk installeren (Apple-gebruikers blijven in de kou). Hij is erg gebruiksvriendelijk en intuïtief, zodat de beperkte gebruiksaanwijzing voor een beetje pc-gebruiker toch ruimschoots volstaat. Een belangrijk voordeel is dat alle hier genoemde informatie nu binnen handbereik is. Dat is vooral interessant voor wie in de Nederlandstalige vakliteratuur geïnteresseerd is, die vaak nog niet via het internet ontsloten is. Daarnaast bestaat de mogelijkheid om eigen annotaties aan de teksten toe te voegen en te beheren. Verder kunnen documenten die de gebruiker bijzonder interessant vindt als 'favoriet' worden opgeslagen. Het belangrijkste voordeel van dit medium is natuurlijk dat het doorzoeken van de geboden informatie heel effectief kan gebeuren. Er zijn verschillende mogelijkheden: via de inhoudsopgave kunnen de artikel- en hoofdstuktitels doorlopen worden en via het zoekscherm kan op trefwoorden gezocht worden. Opnieuw gebeurt dit op een manier waarmee elke computergebruiker nu al goed vertrouwd is, bijvoorbeeld door het combineren van zoektermen. Ik probeerde een aantal zoekopdrachten uit (over informatie voor patiënten) en werd niet teleurgesteld. Toch ondervond ik jammer genoeg een probleem, met name met de functie 'beperken van de zoekopdracht' (tot één document), die ik maar niet aan de praat kreeg. Ik besloot te doen wat je als gebruiker in een dergelijk geval doet en belde de helpdesk van de uitgever, waar ik door een vriendelijke man werd geholpen met de suggestie 'Ctrl F' te gebruiken om deze functie op te roepen. Toen ik dat probeerde, kreeg ik echter een foutmelding ('kan de tekst niet vinden'). Na nog twee telefoontjes naar de helpdesk bleek deze toch wel handige functie inderdaad niet te werken… Ten slotte bevat de cd-rom ook een aantal interessante links naar ggz-websites, die mogelijk snel gedateerd kunnen zijn. Samengevat: de gebruiker krijgt voor een weliswaar niet zo kleine prijs toegang tot een behoorlijk deel van de Nederlandstalige vakliteratuur uit ons vakgebied. Jammer genoeg beperkt deze toegang zich tot de uitgaven van één (weliswaar grote) uitgeverij. De cd-rom lijkt mij zeker interessant voor bibliotheken van instellingen, die op die manier een grote hoeveelheid informatie ter beschikking krijgen - zij het met enige vertraging. Er zijn van deze cd-rom jaarlijkse updates voorzien.
G. Pieters