Dit boekje gaat over richtlijnen en over hun beperkingen. Een inleidend hoofdstuk over richtlijnen en professionele autonomie concludeert dat de medisch-professionele autonomie door veel aan banden wordt gelegd, maar niet door leidraden. Het tweede hoofdstuk behandelt de systematiek van de Diagnose Behandeling Combinatie (dbc) tegen de achtergrond van het vaak onvoorspelbare zorgtraject van de patiënt met een psychiatrische aandoening.

Daarna volgen hoofdstukken over de behandeling van paniekstoornissen, de psychosociale zorg voor individuele patiënten, de behandeling en prognose van angst bij kinderen, metabole stoornissen bij schizofrenie, en depressie tijdens zwangerschap en kraambed. In deze hoofdstukken komen richtlijnen soms uitsluitend, en soms in het geheel niet aan bod. Het hoofdstuk over antipsychotica bij manie vond ik nog het meest helder: het betreft de vraag of atypische antipsychotica als monotherapie gebruikt kunnen worden bij de acute manie, en dus niet slechts als comedicatie bij een stemmingsstabilisator zoals de richtlijn van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie stelt. Het antwoord is ja, soms - gebaseerd op een compact maar compleet overzicht over de anno 2003 bekende onderzoeken met deze middelen, en geïllustreerd met twee casus.

Geheel conform de titel ontbeert dit sympathieke boekje de systematiek die protocollen eigen is. Het bevat wel een reeks lezenswaardige verhandelingen over het wel en wee van richtlijnen, en over de behandeling van patiënten met een nogal willekeurige verzameling psychiatrische problemen.

 

R.W. Kupka