Persoonlijkheidsstoornissen; conceptualisering, operationalisering en onderzoeksthema's
Achter de begrippen persoonlijkheidspathologie en persoonlijkheidsstoornis blijken een aantal nogal uiteenlopende theoretische concepten schuil te gaan. Dergelijke achterliggende concepten zijn van groot belang voor een adequate operationalisatie en instrumentatie. Bij de meting van persoonlijkheidspathologie moet daarom gebruik gemaakt worden van meetprocedures en meetinstrumenten die aansluiten bij het abstractieniveau en de aard van het te meten concept.
In dit artikel wordt een overzicht gegeven van het thans (in Nederland) beschikbare instrumentarium en de achterliggende concepten. Aan de hand van ervaringen opgedaan met de SIDP-R wordt een korte schets gegeven van de psychometrische problemen die zich ten aanzien van deze instrumenten kunnen voordoen. Een belangrijke bevinding is daarbij de grote overlap tussen de verschillende specifieke vormen van DSM-III-persoonlijkheidspathologie en de daarmee samenhangende twijfelachtige validiteit van de categoriële structuur van de classificatie van persoonlijkheidsstoornissen in DSM-III. Op basis van empirische gegevens wordt gepleit voor een multidimensionele persoonlijkheidsdiagnostiek, die verenigbaar lijkt met zowel biologische, interpersoonlijke als psychodynamische persoonlijkheidsmodellen. Het artikel wordt besloten met een systematische inventarisatie van onderzoeksthema's en onderzoeksstrategieën op het terrein van de persoonlijkheidspathologie.
Lezers worden uitgenodigd om mee te werken aan een inventarisatie van persoonlijkheidsinstrumenten en eventuele vertalingen en/of bewerkingen.