Het belang van interbeoordelaarsbetrouwbaarheid in psychofarmacologisch onderzoek
Achtergrond Er is reden tot zorg over de achteruitgang van de gerapporteerde effectiviteit van antidepressiva en antipsychotica in klinische studies. Een van de mogelijke oorzaken is onvoldoende training om een adequate interbeoordelaarsbetrouwbaarheid (IBB) te bereiken van de gebruikte uitkomstmaten. Het is echter onbekend in hoeverre IBB en trainingsprocedures worden gerapporteerd.
Doel Bepalen in welke mate IBB en trainingsprocedures worden gerapporteerd in publicaties van dubbelblinde gerandomiseerde onderzoeken (RCT’s) naar antidepressiva of antipsychotica.
Methode We extraheerden alle dubbelblinde RCT’s uit vijf recente meta-analyses naar antidepressiva of antipsychotica. Verder zochten we op PubMed naar RCT’s over antidepressiva in de periode januari 2016-2020, en naar RCT’s over antipsychotica in de periode januari 2000-januari 2019.
Resultaten In 179 dubbelblinde RCT’s naar antidepressiva werd bij 4,5% een IBB-coëfficiënt en bij 27,9% een vorm van training gerapporteerd. In 207 dubbelblinde RCT’s naar antipsychotica werd bij 11,2% een IBB-coëfficiënt en werd bij 34,8% over trainingsprocedures gerapporteerd.
Conclusie IBB en trainingsprocedures worden zeer weinig gerapporteerd in RCT’s naar antidepressiva of antipsychotica. Vanwege de negatieve implicaties van onvoldoende betrouwbaarheid dient men trainingsprocedures en betrouwbaarheidsonderzoek uit te voeren en te rapporteren. Tijdschriftredacties moeten rapportage verplicht stellen.