achtergrond Existentieel lijden bij patiënten met een terminale ziekte gaat vaak gepaard met (symptomen van) angst en depressie. Psychotherapeutische interventies lijken effectief, maar het effect is van korte duur. Er zijn geen bewezen effectieve farmacologische interventies.
doel Het bieden van een literatuuroverzicht over de behandeling van existentieel lijden bij patiënten met een terminale ziekte met psychedelica.
methode Literatuuronderzoek in PubMed/Medline aangevuld met kruisreferenties.
resultaten Er zijn 14 klinische onderzoeken uitgevoerd, waarvan 6 met klassieke psychedelica tussen 1960 en 1980 en 8 met klassieke psychedelica en ketamine na 2000. Resultaten van de vroege pre-poststudies zijn veelbelovend, maar deze studies zijn beperkt qua methodologie. Recente klinische studies met lsd, psilocybine en ketamine zijn ook bemoedigend, maar beperkt qua onderzoeksdesign en generaliseerbaarheid. Positieve effecten worden gevonden op existentieel en spiritueel welzijn, levenskwaliteit, acceptatie en (symptomen van) angst en depressie. Bij de behandeling met klassieke psychedelica correleren mystieke ervaringen tijdens de psychedelische sessie met gunstige uitkomsten. Er worden weinig bijwerkingen gerapporteerd.
conclusie Behandeling van existentieel lijden met klassieke psychedelica of ketamine bij patiënten met een terminale ziekte lijkt veelbelovend. Grotere klinische studies in meer diverse patiëntpopulaties en met minder methodologische beperkingen zijn nodig om conclusies te trekken over de werkzaamheid en generaliseerbaarheid van de resultaten.