Hoe te handelen bij een patiënt die zich homicidaal uit; literatuurstudie en handreiking
achtergrond Doodsbedreigingen komen in de spreekkamer vaak voor. Veel hulpverleners weten niet goed hoe hier mee om te gaan.
doel Het bieden van achtergrondinformatie en handvatten voor de behandelaar die wordt geconfronteerd met een homicidale uitspraak van een patiënt.
methode Een systematische literatuurstudie over epidemiologie, diagnostiek, risicoschatting en behandeling van homicidaliteit.
resultaten In de spreekkamer is een doodsbedreiging van een patiënt naar een derde geenszins hetzelfde als een aankondiging van een doding. Er wordt vele malen meer gedreigd dan dat een dreigement wordt uitgevoerd. Een psychotische stoornis, een antisociale persoonlijkheidsstoornis, alcoholproblematiek, een (bipolaire) depressie, al langer bestaand (ernstig) huiselijk geweld, het bezit van wapens en een eerdere veroordeling voor een doodsbedreiging verhogen het risico. Met risicotaxatie maakt men een inschatting van de beweegredenen en de actiebereidheid. emdr en agressieregulatietherapie lijken werkzaam voor onderliggende trauma’s en woede, maar ook psychodynamische aspecten en tegenoverdrachtsgevoelens verdienen aandacht binnen de behandeling. Handreikingen van de NVvP, knmg en ggz Nederland kunnen als leidraad dienen en helpen bij de overweging om wel of niet het beroepsgeheim te doorbreken.
conclusie Elke behandelaar die te maken kan krijgen met een patiënt die zich homicidaal uit, dient de relevante handreikingen te kunnen gebruiken. Wij adviseren ggz-instellingen dit proces actief te ondersteunen.