achtergrond Stoornissen in het gebruik van middelen worden tegenwoordig in de Bopz-praktijk (van Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen; Wet Bopz) beschouwd als een geestesstoornis. In het geval van een geestesstoornis is een gedwongen opname als ultimum remedium mogelijk om gevaar af te wenden. In de huidige praktijk wordt deze mogelijkheid echter nog onvoldoende benut.
doel Beschrijven van mogelijke indicaties voor gedwongen opname bij gevaar voortkomend uit stoornissen in het gebruik van middelen.
methode Bespreken van de indicaties voor gedwongen opname, onderbouwd door literatuuronderzoek.
resultaten De mogelijkheid voor een gedwongen opname berust op de erkenning dat stoornissen in het gebruik van middelen tot de geestesstoornissen gerekend kunnen worden. Indicaties voor acute gedwongen opname zijn onder meer intoxicaties, acute ontwenning en andere middelengebonden stoornissen. Indicaties voor langer durende maatregelen zijn: (zelf)bescherming, maatschappelijke teloorgang, afwending of vermindering van gevaar voor anderen.
conclusie Gedwongen opname is een reële mogelijkheid als uiterste redmiddel bij de behandeling van intoxicaties, onthouding en bij stoornissen in het gebruik van middelen. Het biedt naast het afwenden van gevaar de mogelijkheid tot diagnostiek en motiveren tot abstinentie dan wel het verminderen van het gebruik.