achtergrond Er is een opvallende en vaak morele dichotomie in de beeldvorming van slachtoffers en daders in de psychiatrische hulpverlening. Vaak worden slachtoffers gezien als onschuldig en onberispelijk, en daders als onwaardig en verwerpelijk. De relatie tussen victimisatie, delinquentie en psychopathologie is echter complex.
doel Nagaan welke verbanden in de literatuur beschreven zijn tussen enerzijds victimisatie en delinquent gedrag, en anderzijds tussen victimisatie en psychopathologie. Nagaan hoe deze twee onderzoekslijnen samen kunnen worden gebracht.
methode Literatuuronderzoek met behulp van Medline (1966-nu) en Psycinfo (1980- nu), met als zoektermen victim, victimisation, offender, perpetrator, delinquency, mental disorder, psychopathology.
resultaten Ervaringen van victimisatie in de kindertijd lijken een risicofactor van zowel psychopathologie als delinquentie. Een algemene disfunctionele en kansarme achtergrond, geassocieerd met victimisatie in de kindertijd lijkt echter belangrijker. Geen enkel verband lijkt lineair in een bepaalde richting.
conclusie De slachtoffer-daderdichotomie is onjuist. Er is een duidelijke relatie tussen victimisatie en delinquentie/psychopathologie. Verder prospectief onderzoek is nodig om de onderliggende mechanismen beter in kaart te brengen en om meer adequate preventie- en behandelingsstrategieën te kunnen ontwikkelen.