achtergrond Schokkende gebeurtenissen vormden een risicofactor voor de voormalige diagnose 'hysterische psychose'. Tegenwoordig worden psychosen zelden met trauma in verband gebracht. Toch wijst onderzoek op een samenhang tussen psychosen en gerapporteerd trauma.
doel Bespreken van onderzoek naar trauma, posttraumatische stress-symptomen en dissociatieve symptomen bij psychosen.
methode Literatuuronderzoek met behulp van Medline in de periode vanaf 1990, met als zoekwoorden 'psychosis and dissociation', 'psychosis and PTSD', 'dissociative psychosis', 'hysterical psychosis', en 'schizophrenia and dissociation'. Ook is gebruikgemaakt van uitgebreide documentatie van de auteurs.
resultaten De prevalentie van trauma en posttraumatische stress-stoornis bij psychotische patiënten is hoog en die van dissociatie is aanzienlijk. Traumatische ervaringen kunnen direct voorafgaan aan een psychose en het beloop compliceren. Het doormaken van een psychose kan een aanleiding zijn tot posttraumatische stress-stoornis. Wanen en hallucinaties komen meer voor bij psychotische patiënten die trauma rapporteren dan bij psychotische patiënten die dat niet doen.
conclusie Onderzoek naar relaties tussen trauma, traumagerelateerde psychopathologie en psychose dient de theorievorming over psychotische stoornissen, alsook de diagnostiek en behandeling. Dissociatieve en posttraumatische stress-symptomen zijn moeilijk te onderscheiden van psychotische symptomen. Onderzoek is aangewezen naar de voorgestelde diagnostische categorie 'reactieve dissociatieve psychose'.