achtergrond Bij een traumatische ervaring zal het organisme trachten om te gaan met de extreme stress en daarbij verdedigingsmechanismen mobiliseren. De hypothalamus-hypofyse-bijnieras (hhb-as) behoort tot de belangrijkste systemen die hierbij betrokken zijn. In de laatste decennia is op dit gebied in toenemende mate onderzoek gedaan bij groepen getraumatiseerden die respectievelijk wel en niet lijden aan een posttraumatische stress-stoornis (ptss).
doel Een overzicht presenteren van de resultaten van onderzoeken naar de veranderingen op het gebied van de hhb-as bij getraumatiseerden.
methode Literatuuronderzoek met behulp van Medline met als trefwoorden cortisol, hypothalamic- pituitary-adrenal axis en posttraumatic stress disorder; gevonden relevante verwijzingen zijn ook in het onderzoek betrokken.
resultaten en conclusie De disregulatie van het terugkoppelingssysteem van de hhb-as lijkt een belangrijke rol te spelen bij de ptss. Anders dan bij patiënten met een depressieve stoornis, vertonen ptss-patiënten gemiddeld een lagere cortisolexcretie in de vierentwintiguursurine en een hypersuppressie van cortisol bij de dexamethasonsuppressietest. Traumatische ervaringen kunnen leiden tot een significante verhoging van het aantal glucocorticoïdreceptoren. Echter, slechts getraumatiseerden met een ptss vertonen een verhoogde sensitiviteit van de hhb-as.