achtergrond De ontwikkeling van richtlijnen in de geneeskunde wordt steeds meer gezien als een belangrijk instrument voor kwaliteitsverbetering, dat wellicht ook zou kunnen bijdragen aan kostenbeheersing.
doel Deze vooronderstelling werd getoetst in het project Passende Medische Zorg van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (knmg) op de deelgebieden cardiologie en psychiatrie.
methode In het kader van een onderzoek naar de waarde van richtlijnen in de zorg voor, met name, depressie werden de handelingsopties bij patiënten met depressie in kaart gebracht, de bestaande kennisgegevens geïnventariseerd en geëvalueerd, de huidige behandelpraktijken in vitro en in vivo geëxploreerd en de kosten, voorzover mogelijk, geanalyseerd. Met de ter beschikking staande gegevens werd een gouden standaard voor passende behandeling geconstrueerd.
resultaten Zesenzestig procent van de behandelingen voor depressie door de vier betrokken beroepsgroepen bleek passend. In 23% van de gevallen was er sprake van onderbehandeling, in 11% van overbehandeling. Bij de huidige stand van wetenschap konden geen kosten-effectiviteitsratio's worden berekend voor de diverse behandelopties.
conclusie Richtlijnen kunnen wel bijdragen aan de kwaliteit van het medisch handelen, maar vooralsnog niet, en wellicht nooit, aan kostenbeheersing.