Handboek posttraumatische stressstoornissen
De samenstellers van dit handboek hebben een naslagwerk voor professionals in ons taalgebied aangelegd, waarin de belangrijkste informatie over genese en behandeling van posttraumatische stressstoornissen naar de huidige stand van kennis wordt weergegeven. Daarbij heeft de redactie gekozen voor een brede benadering, die wordt geïllustreerd door het indrukwekkende aantal van meer dan 70 auteurs.
Het handboek heeft acht delen: het eerste deel biedt een historisch overzicht, waarna het tweede deel de aandacht legt bij de bespreking van hoofdgroepen van traumaveroorzakende gebeurtenissen en hun relatie tot posttraumatische stressstoornissen. In het derde deel wordt de betekenis van persoonlijkheid, biologische en culturele factoren bij ptss uitgediept. Het vierde deel bespreekt de directe opvang na schokkende gebeurtenissen. In het vijfde gedeelte komen diagnostiek en behandeling bij kinderen aan bod, waarna in het zesde deel de weg geopend wordt voor de bespreking van deze onderwerpen bij volwassenen. Dit gedeelte vormt het zwaartepunt van het boek. In het zevende deel worden implicaties van trauma aan de hand van een aantal gerelateerde thema’s zoals schuld en schaamte, agressie en lichamelijke klachten besproken. Vervolgens is het laatste gedeelte gewijd aan de bespreking van maatschappelijke, culturele en ethische aspecten van trauma.
Een boek van dit type biedt vanuit de opzet een scala aan invalshoeken. Dat kan een risico op inconsistentie met zich meebrengen. Herhaling van overlappende, of juist de verwoording van afwijkende visies, ligt immers snel op de loer. Aan de redactie is dan de taak om een juiste gemene deler te vinden. In deze uitgave is dit ook aan de orde. In sommige hoofdstukken vinden we herhaling in de gedeeltes over diagnostiek en behandeling bij kinderen, dan wel die bij volwassenen, met soms overlappende fragmenten over visieaspecten en behandelinformatie. Toch is dit voor de lezer niet hinderlijk. Er schuilt namelijk ook een kracht in; het maakt het mogelijk om dit boek gemakkelijker als een naslagwerk te gebruiken. Informatie kan per onderwerp opgezocht worden, zonder dat steeds teruggekeerd hoeft te worden naar fundamentele uitgangspunten uit eerdere hoofdstukken.
Op het gebied van relevantie, actualiteit en overzichtelijkheid scoort het boek gemiddeld genomen positief. Sterk, want helder geformuleerd en zeer overzichtelijk, zijn de hoofdstukken over neurobiologische concepten en farmacotherapie. De referenties zijn steeds zorgvuldig verwerkt, waardoor verder onderzoek van deelonderwerpen goed mogelijk wordt gemaakt. Veel van de auteurs hebben een toon gevonden die hier op een prettige manier toe uitnodigt. Dat is een meerwaarde van dit boek. Daarnaast zijn de kritische hoofdstukken, die informeren over de maatschappelijke en ethische dilemma’s van het traumabegrip en complicaties als simulatie, heel verhelderend.
Kortom, de auteurs van dit handboek zijn in hun opzet geslaagd. Zij leveren een veelomvattend, gedegen en voor de dagelijkse praktijk bruikbaar actueel overzicht, dat daarmee vanuit een zo breed mogelijk perspectief een impuls geeft aan de zorg voor allen die met psychotrauma te kampen hebben.
B. Berendsen