Ondertussen in de organisatie gaat over: ‘Ik dacht dat ik het wist tot ik wist dat ik het dacht’. Het ‘andere’ boek voor managers in de geestelijke gezondheidszorg die willen reflecteren en onderzoeken waarom iets niet lukt. Het belicht heel andere aspecten dan de doorsneeboeken over management. Het gaat dus niet over targets, niet over niet-presteerders; wel duidelijk over betrokkenheid, de kleur en groeimogelijkheden van organisaties en hun individuen. Aandacht voor de werkvloer, de wereld van doeners die vaak anders is dan het management kan overzien.
Managers en bestuurders van ggz-organisaties worden door de schrijvers handvatten aangereikt over hoe om te gaan met het ‘ondertussen’. Wie ‘ondertussen’ serieus neemt, heeft goud in handen om met anderen werkelijk in dialoog te raken. Dat sluit naadloos aan bij de rol die hulpverleners bij hun cliënten hebben. Vanuit diverse theoretische kaders gaat het boek over blindheid, liegen, gekleurde kijkers, angst, macht, overlevingsstrategieën en sociale culturen van organisaties.
Goed leesbaar met actuele voorbeelden gaat het boek over het echte leven dat ‘ondertussen’ in de organisaties en hun individuen doorgaat. Als er geen oog is voor wie eigenaar is van de organisatie, worden financiële cijfers dominant, groeit bureaucratie en treden technocratisering en hervorming op.
Willen organisaties bloeien en groeien, dan zijn andere vormen van leiderschap nodig. Werkelijk delen en het toegankelijk maken van de koersbepalende functie van de organisatie zijn het medicijn tegen systeemblindheid. Dan pas komt er ruimte voor: zeggen wat je doet en doen wat je zegt. Organiseer bewuste aandacht voor het vanzelfsprekende: daardoor begrijpen mensen eigen mogelijkheden en beperkingen beter en kunnen zij afstand nemen. Als er geen oog is voor ‘ondertussen’, blijven managers verrast worden door menselijk handelen dat opdoemt uit een niet transparante verknoopte wereld waardoor gestelde idealen niet worden bereikt. De reactie daarop is vaak dat managers zich nog meer concentreren op hoe het goede te doen voor de organisatie. Sturen op hoofdlijnen, dashboards blijven raadplegen terwijl op de werkvloer de andere onderbelichte aspecten niet worden gezien. Het is niet zo dat Napoleon overzag wat hij veroorzaakte. De eindredacteuren zijn erin geslaagd de bijdragen van de verschillende schrijvers goed samen te stellen, waardoor het boek leest als een goed opgebouwd geheel.

 

Nico Adrichem