Dit boek verscheen ter gelegenheid van het emeritaat van Boudewijn Van Houdenhove, dé pionier van de psychosomatische geneeskunde in Vlaanderen. Het poogt een overzicht te bieden van de huidige visie op ‘functionele’ en ‘stressgebonden’ klachten via 22 bijdragen van verschillende binnen- en buitenlandse professionals (en één ervaringsdeskundige) die klinisch of wetenschappelijk actief zijn in dit boeiende veld.

Deze bijdragen zijn onderverdeeld in vier groepen. Het eerste deel is vooral klinisch van aard. Zo geeft Bernard Sabbe zijn ervaringen met het biopsychosociale model en geeft Eric Boydens de visie van de huisarts mee op deze vaak moeilijk te behandelen patiënten. In dit deel worden ook de bestaande residentiële en dagklinische behandelvormen in Vlaanderen en Nederland besproken.

Het tweede deel is theoretisch van aard, zowel vanuit verschillende psychotherapeutische benaderingen als vanuit neurobiologisch standpunt. Hierin geeft onder anderen Patrick Luyten een overzicht over de psychodynamische factoren bij functionele somatische stoornissen en Johan Vlaeyen licht het belang toe van leerprocessen bij chronische pijn. Urs Nater legt de neurobiologie van stress uit en Lukas Van Oudenhove die van functionele gastro-intestinale aandoeningen.

In het derde deel gaat het specifiek over chronische pijn en vermoeidheid. Zo geeft Gijs Bleijenberg kritische opmerkingen bij de visie van Van Houdenhove op functionele syndromen en in het volgende hoofdstuk kan hij die kritiek pareren. Daarnaast komt ook de neurobiologie van het chronischevermoeidheidssyndroom en fibromyalgie aan bod, gevolgd door de verschillen met depressie en burn-out.

Het vierde deel focust op de maatschappelijke relevantie van functionele stoornissen. Zo komen de verzekeringsgeneeskundige aspecten aan bod en brengt een patiënt zijn eigen ervaringen in.

Dit boek geeft een mooi overzicht over de hoofdstroom van het denken over functionele stoornissen. Het doet dit op een evenwichtige wijze. Niet alle hoofdstukken zijn van een even hoge kwaliteit, maar toch is het boek een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in deze problematiek.

Olivier Bollen