En nu. Mindfulness en creativiteit in de verslavingszorg
Bram Tjaden is huisarts, mindfulnesstrainer en beleidsmedewerker in een Nederlands verslavingscentrum. In circa 130 pagina’s beschrijft hij een aanvullende behandelmethode die bestaat uit een toepassing van een veranderingstheorie voor leiderschap/organisaties (theory U van Otto Sharmer) op het individuele verslavingsproces van cliënten. Na een kort historisch overzicht over verslaving en een eigen maatschappijkritische kijk op de etiologie van verslaving — die hij met een duidelijke knipoog ‘7 verslavers’ noemt, ontvouwt hij zijn ontslavings-U-theorie. Hierbij onderscheidt hij in het neerwaartse en opwaartse been van de ‘U’ 5 fasen: stilstaan-luisteren-ontwaken; rouw en compassie; presencing; experiment en beweging; en ten slotte vervulling.
Deze ontwikkelingsgerichte aanpak, waarbij men in de derde en ‘diepste’ U-fase zijn authentieke zelf tegenkomt, illustreert hij aan de hand van ‘levensverhalen’ van cliënten en ervaringen van therapeuten die in zijn centrum met deze methode werken. Hij hecht hierbij veel waarde aan narratieve aspecten, mindfulness en creativiteit. Bij de bespreking van weerstand en motivatie grijpt hij terug naar oude bekenden zoals Miller en Rollnick.
Hoewel het ongetwijfeld een leuke manier is om een behandelvisie aan cliënten en teamleden voor te stellen, wordt geen cijfermateriaal vermeld en is uit het boek niet af te leiden in hoeverre andere centra hiermee aan de slag gingen.
Emmanuel Maes