achtergrond Zwakke centrale coherentie en gebrekkige mentale schakelvaardigheid worden wel beschouwd als de voornaamste cognitieve stijlkenmerken bij autisme-spectrum-stoornissen. Beide concepten spreken intuïtief erg aan, maar hun empirische evidentie en structurele validiteit zijn controversieel. Toch is identificatie van deze stijlkenmerken van belang voor adequate kennis en behandeling van patiënten met genoemde stoornissen.
doel In dit onderzoek worden deze beide cognitieve stijlkenmerken geoperationaliseerd en geïdentificeerd bij 56 niet-zwakzinnige adolescenten met autisme-spectrum-stoornissen.
methode Beide cognitieve stijlkenmerken worden met een brede neuropsychologische testbatterij in kaart gebracht, factoranalytisch getoetst en gerelateerd aan aspecten van sociaal functioneren.
resultaten Een factoranalyse ondersteunt de structurele validiteit van de begrippen centrale coherentie en mentale schakelvaardigheid. Centrale coherentie is geen homogeen begrip en wordt gerepresenteerd door een tweetal samenstellende factoren: 'analytische waarneming' en 'betekeniswaarneming'. Mentale schakelvaardigheid wordt in één factor vertegenwoordigd. Tussen zwakke centrale coherentie en gebrekkige schakelvaardigheid enerzijds en ernst van autistische symptomen, sociale intelligentie en sociale competentie anderzijds worden vrijwel geen significante correlaties vastgesteld.
conclusie Zwakke centrale coherentie en gebrekkige mentale schakelvaardigheid lijken voor patiënten met autisme-spectrum-stoornissen geen universele cognitieve stijlkenmerken te zijn. Bovendien komen deze stijlkenmerken bij deze patiëntengroep onafhankelijk van elkaar voor, wat pleit voor een differentiële hulpvraag.