achtergrond Nederland kent geen richtlijn voor het snel en kortdurend toepassen van ingrijpmedicatie bij acute opwindingstoestanden, agitatie of agressie in het kader van een psychiatrisch toestandsbeeld.
doel Bieden van een overzicht van medicatiestrategieën die geschikt zijn voor acute ingrijpmedicatie en opstellen van praktische aanbevelingen.
methode Literatuuronderzoek naar de effectiviteit van medicamenteuze interventies bij acute opwindingstoestanden, agitatie of agressie. Primaire uitkomstmaten waren: rust, kalmering, sedatie of slapen binnen 2 uur. Secundaire uitkomstmaten waren herhalingsfrequentie van toediening en bijwerkingen.
resultaten Haloperidol blijkt even effectief als lorazepam en de combinatie haloperidol plus lorazepam heeft geen toegevoegde waarde boven lorazepam of haloperidol alleen. De effectiviteit van dehydrobenzperidol, risperidon, olanzapine en aripiprazol is vergelijkbaar met die van lorazepam of haloperidol. Met haloperidol plus promethazine bereikt men de primaire uitkomstmaat sneller dan met lorazepam, haloperidolof olanzapine. Midazolamis sneller dan de combinatie haloperidol plus promethazine, maar maakt vaker herhaling van medicatie nodig en geeft eenhogere kans op ademhalingsdepressie.Over quetiapine bestaatteweinig informatie.Het niveau van evidence is matig. conclusies Haloperidol plus promethazine of olanzapine is geschikt bij psychotische toestandsbeelden,waarbij haloperidolplus promethazinesnellereffectheeft;lorazepamisgeschikt bij agitatie, agressie of opwindingstoestanden in het kader van niet-psychotische beelden of bij acute agitatie waarvan de oorzaak onduidelijk is.