achtergrond In diverse publicaties is een verhoogde frequentie van schizofrenie beschreven bij bepaalde groepen migranten in Nederland.
doel Beantwoording van twee vragen: (1) Wat is er bekend over incidentie en prevalentie? (2) Wat is er bekend over mogelijke oorzaken?
methode Literatuuronderzoek met behulp van Medline over de periode 1970 tot 2002 (april) en via de inhoudsopgaven van het Tijdschrift voor Psychiatrie en het Maandblad voor de Geestelijke Volksgezondheid (jaargangen 1985-2001). Tevens wordt onderzoek in het buitenland in beschouwing genomen.
resultaten Bij de eerste generatie migranten is er een sterk verhoogde incidentie van schizofrenie bij mannen en vrouwen geboren in Suriname of op de Nederlandse Antillen, en bij mannen geboren in Marokko. Er is geen verhoogde incidentie bij Marokkaanse vrouwen of bij Turkse personen. Bij de tweede generatie is een sterk verhoogde incidentie gevonden bij Marokkanen en Surinamers. Misbruik van drugs lijkt niet de verklaring. Selectieve migratie kan niet de enige verklaring zijn voor de bevindingen bij Surinamers.
conclusie Als de frequenties in de landen van herkomst niet verhoogd zijn, dan is migratie een belangrijke risicofactor voor schizofrenie. De verhoogde cijfers voor de eerste én de tweede generatie pleiten tegen een louter 'biologische' oorzaak. Het is meer waarschijnlijk dat sociale factoren de stoornis in de hand werken bij genetisch kwetsbare personen, maar de exacte pathogenese moet nog opgehelderd worden.