Help for the Helper. The Psychophysiology of Compassion Fatigue and Vicarious Trauma
Alle hulpverleners, maar vooral zij die met ernstig getraumatiseerde cliënten werken, staan bloot aan fenomenen als compassion fatigue, vicarious trauma en burn-out. Op basis van recent psychologisch en neurobiologisch onderzoek onderscheiden de auteurs van dit boek drie belangrijke processen die het welzijn van de hulpverlener kunnen bedreigen. Het eerste en minst bestudeerde proces is empathie. De auteurs breiden dit concept uit in het licht van recente neurowetenschappelijke ontdekkingen, meer bepaald van de spiegelneuronen. Het tweede proces betreft de regulatie van arousal bij de hulpverlener. Hierbij komen relevante theorieën over stress en relaxatie aan bod, en de toepassing ervan op de hulpverleningssituatie. Als laatste worden, vanuit een neurofysiologisch en cognitief-psychologisch perspectief, een aantal processen besproken die de hulpverlener moet toelaten om helder te kunnen blijven denken, zelfs in de meest stresserende situaties. Dit is een bij uitstek praktijkgericht boek. Het bevat tientallen voorbeelden uit de praktijk, transcripties van supervisiesessies, en ook een aantal concrete adviezen en praktische oefeningen (zowel lichamelijke als cognitieve). Het boek zou verplichte lectuur moeten zijn voor iedereen die te maken heeft met slachtofferhulp, bijvoorbeeld medewerkers op spoedgevallendiensten en traumatherapeuten. Daarnaast kan het ook andere hulpverleners in zowel de medische als de psychologische gezondheidszorg ervan bewust maken dat goed voor jezelf zorgen een must is om je evenwicht niet te verliezen.
B. van Houdenhove