Boekbespreking
Narcisme, schaamte, en agressie in de vroege adolescentie: over kwetsbare kinderen
S.C.E. Thomaes, H. Stegge, T. Olthof, B. Bushman
po-46
Welke emotionele processen liggen ten grondslag aan kinderlijke agressie? De laatste jaren is vooral aandacht besteed aan boosheid als onmiddellijke emotionele trigger van agressie. Er zijn echter aanwijzingen dat agressie ook zijn oorsprong kan vinden in gevoelens van schaamte. Soms leiden gevoelens van schaamte tot de kenmerkende vermijdings- of vluchtreactie. In andere gevallen leiden gevoelens van schaamte tot een gevoel van krenking en 'vernederde woede', en die gevoelens zetten op hun beurt aan tot agressief gedrag. In een reeks onderzoeken, uitgevoerd in Nederland en de vs, toonden we aan dat dergelijk agressief gedrag vooral voorkomt onder kinderen met een opgeblazen, overdreven positief, narcistisch zelfbeeld. We denken dat agressie deze kinderen een manier biedt om schaamte te reguleren, en daarmee hun (narcistische) zelfbeeld te beschermen.