Study Guide to Geriatric Psychiatry. A Companion to The American Psychiatric Publishing Textbook of Geriatric Psychiatry (3de druk)
De derde druk van het bekende Textbook of Geriatric Psychiatry is ten opzichte van de vorige druk uit 1996 enorm uitgebreid. Desondanks wordt een grote hoeveelheid nieuwe gegevens op overzichtelijk manier gepresenteerd. Het boek bestaat uit 5 delen: de basale wetenschappen van de ouderenpsychiatrie; het diagnostisch interview; de verschillende stoornissen; de behandeling daarvan; en tot slot een 'restgedeelte' bestaande uit ethische en juridische onderwerpen en een bijdrage over verleden, heden en toekomst van de ouderenpsychiatrie. De 32 hoofdstukken zijn door 54 auteurs geschreven, allen Amerikanen en het merendeel van hen is afkomstig van de Duke University, waar ook de redacteuren werkzaam zijn. De invalshoek is multidisciplinair, met bijdragen van zowel praktiserende psychiaters als biomedische wetenschappers en gedragswetenschappers. Het onderdeel over de basiswetenschappen bevat hoofdstukken over onder meer epidemiologie, neuroanatomie, biochemie en genetica, maar ook over psychologie, sociologie en de geriatrie. De sectie over het diagnostisch interview bij ouderen omvat een uitermate praktische bijdrage over de anamnese, maar - merkwaardigerwijze - ook een hoofdstuk over laboratoriumonderzoek en over neuropsychologische tests. Al met al biedt het boek een redelijk compleet overzicht van de ouderenpsychiatrie, dat op overzichtelijke wijze wordt gepresenteerd. Voor wie zijn kennis wil toetsen is een handzame Study Guide uitgegeven met heldere vragen over de in het tekstboek gepresenteerde stof. Handig ook bij de komende landelijke toets voor artsen in opleiding. In een aantal opzichten stelt het tekstboek echter wat teleur: veel hoofdstukken lijken nauwelijks aangepast, getuige het feit dat in de overgrote meerderheid referenties worden aangehaald van vóór de vorige druk uit 1996. Daarom zijn diverse hoofdstukken te weinig up-to-date. Voor een aantal min of meer tijdloze hoofdstukken, zoals over het psychiatrisch interview, is dat niet zo erg, maar diverse belangrijke nieuwe inzichten worden niet vermeld, zoals de plaats van mri-diagnostiek bij dementie, de verhoogde kans op een beroerte bij gebruik van de atypische antipsychotica voor de behandeling van agitatie bij dementia (terwijl in 2003, een jaar voor het verschijnen van dit boek, de bekende 'dear doctor-brieven' naar alle artsen zijn verstuurd), en recente inzichten in de genetische aspecten van psychopathologie. Daarmee is het boek onvoldoende actueel. Een tweede bezwaar is dat alle auteurs uit de vs afkomstig zijn. Daarmee wordt onvoldoende recht gedaan aan andere stromingen in de ouderenpsychiatrie, bijvoorbeeld die uit het Verenigd Koninkrijk. Verder bestaan er nogal wat kwaliteitsverschillen tussen de hoofdstukken. Door deze tekortkomingen heb ik enige aarzeling het boek aan te raden voor een breed lezerspubliek dat thuis wil raken in de ouderenpsychiatrie. Daarvoor is het te weinig actueel en te veel gericht op de Amerikaanse situatie. Wanneer gebruikt naast andere standaardwerken, zoals het leerboek van Jacoby & Oppenheimer (2002), is het nuttig als naslagwerk erbij. Maar voor een dergelijk doel zal de prijs wellicht wat hoog zijn.
F.R.J. Verhey