Het voorschrijfbeleid in Algemeen Psychiatrische Ziekenhuizen in Nederland:
de mate van inbedding in een kwaliteitszorgsysteem
De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft naar aanleiding van een vraag van de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (vws) onderzocht in welke mate Algemeen Psychiatrische Ziekenhuizen (apz'en) in Nederland beschikken over een kwaliteitsbeleid op het gebied van geneesmiddelenvoorziening. Dit is onderzocht met een schriftelijke enquête, gericht aan de directies van alle 43 apz'en in Nederland. De respons op de enquête was 100%. Het voorschrijfbeleid van de apz'en voldoet aan de relevante randvoorwaarden, met uitzondering van de uitwerking van het beleid in beleidsdocumenten (ongeveer de helft van de apz'en heeft dit gerealiseerd). Onder het begrip protocol blijken zeer uiteenlopende zaken te worden verstaan: er werden 180 protocollen genoemd over 53 verschillende onderwerpen. Het voorschrijfbeleid in apz'en blijkt slechts in beperkte mate op protocollen en richtlijnen gebaseerd. Een substantieel deel van de apzdirecties geeft aan te beschikken over een geneesmiddelenformularium. Het merendeel daarvan voldoet aan criteria voor opbouw, inhoud en implementatie. In mindere mate geldt dit voor een procedure voor voorschrijven buiten het formularium. De meeste apz'en gaven aan een geneesmiddelencommissie te hebben. Rond 80% daarvan had schriftelijk vastgelegde taken en gaf ook daadwerkelijk adviezen over uiteenlopende onderwerpen aan psychiaters en directies. Hoewel uit de antwoorden valt af te leiden dat in de meerderheid van de gevallen een systeem van geneesmiddelenvoorziening is geïmplementeerd, blijkt bespreking van het voorschrijfgedrag in een cliën-ten, bewoners- of familieraad weinig plaats te vinden (19%). Men is met het treffen van ad-hocmaatregelen verder gevorderd dan met de structurele inbedding van maatregelen ten behoeve van langer durend beleid.