Waarom dit onderzoek?

Eerder onderzoek heeft een sterk verband aangetoond tussen traumatische ervaringen en het ontstaan van psychotische ervaringen en klachten. Echter, de rol van familiaire factoren hierin is onderbelicht. Met name het concept van intergenerationeel trauma is beperkt onderzocht. Hieronder wordt verstaan dat blootstelling aan vroegkinderlijk trauma langdurig invloed kan hebben op ouders en dat deze posttraumatische gevolgen van ouders ook kunnen doorwerken op hun kinderen.

Onderzoeksvraag

Wordt de relatie tussen trauma van moeders en psychotische ervaringen bij hun kinderen verklaard via stressvolle levensgebeurtenissen van het kind en/of psychische problemen van de moeder?

Hoe werd dit onderzocht?

We gebruikten gegevens van de Generation R Studie (n = 3068), een groot algemeen populatiecohort waarbij men kinderen volgt vanaf de zwangerschap tot de adolescentie.¹ Tijdens de zwangerschap rapporteerden moeders over hun eigen vroegkinderlijke traumatische ervaringen en hun eigen psychische problemen. Op de kinderleeftijd van 10 jaar werden moeders geïnterviewd over 24 stressvolle levensgebeurtenissen van het kind. Op 14-jarige leeftijd rapporteerden kinderen zelf of zij psychotische ervaringen hadden. We gebruikten structural equation-modellen om de prospectieve mediatieverbanden te toetsen (figuur 1).

Belangrijkste resultaten

Vroegkinderlijk trauma van moeders was geassocieerd met meer stressvolle levensgebeurtenissen bij hun kind (zie figuur 1). Stressvolle levensgebeurtenissen van het kind medieerden het verband tussen vroegkinderlijk trauma van de moeder en psychotische ervaringen van het kind, zelfs na correctie voor meerdere confounders (mediatie-effect = 15,3%). Er was geen mediërend verband via psychische problemen van de moeder; dit effect viel weg na correctie voor al eerder gemeten (pre-existente) psychische problemen van moeders.

Consequenties voor de toekomst

Deze bevindingen ondersteunen de hypothese dat een intergenerationele kwetsbaarheid voor vroegkinderlijke traumatische ervaringen een onderliggende factor kan zijn bij het ontstaan van psychotische ervaringen. Toekomstig onderzoek dient zich te richten op het volledige spectrum van deze ervaringen, inclusief ernst, frequentie, uni- versus multisensorische betrokkenheid, psychisch lijden, en dagelijks functioneren. Dit onderzoek onderstreept het grote belang van de vroege jeugd in het ontstaan van psychosegevoeligheid. Wij roepen op tot meer onderzoek naar intergenerationele patronen en windows of opportunity zodat tijdens de ontwikkeling vroeger ingegrepen kan worden om verergering van psychotische klachten te voorkomen.

literatuur

1 Bolhuis K, Steenkamp LR, Tiemeier H, Blanken L, Pingault JB, Cecil CAM, El Marroun H. A prospective cohort study on the intergenerational transmission of childhood adversity and subsequent risk of psychotic experiences in adolescence. Schizophr Bull 2022 Dec 22:sbac195. doi: 10.1093/schbul/sbac195.