De depressieparadox: werkzame behandelingen, maar geen dalende prevalentie
achtergrond Depressie is verantwoordelijk voor circa 4% van de ziektelast in de wereld. Ondanks de beschikbaarheid van werkzame behandelingen van depressie, zijn er geen aanwijzingen dat de maandprevalentie van depressie daalt.
doel Dit artikel probeert de vraag te beantwoorden wat de oorzaak is van deze paradox en wat er aan gedaan kan worden.
methode Kritische analyse van de literatuur en andere (informele) informatiebronnen.
resultaten Effectieve behandeling zou de maandprevalentie met 20-25% kunnen reduceren. Mogelijke oorzaken dat dit niet plaatsvindt, zijn een toename van de incidentie van eerste episoden, uitstel van hulpzoekgedrag en behandeling, aantasting zelfzorg, therapieontrouw, inadequate behandeling, en mogelijk ook een beperkte beïnvloedbaarheid van het beloop op langere termijn. Achter de oorzaken ligt een geestelijke gezondheidszorg die wellicht onvoldoende populatiegericht is, onvoldoende rekening houdt met het chronisch-recidiverende en zelfzorg aantastende karakter van veel depressies, en de kloof tussen werkzaamheid en effectiviteit niet weet te dichten.
conclusie Vanuit het beschreven gezichtspunt worden beleidsaanbevelingen voorgesteld. Belangrijke elementen hierbij zijn het 'stapsgewijze' behandelmodel, implementatie van optimale zorg via zorgprogramma's, herijking van de rollen van hulpverlener en patiënt, en herverdeling middelen op basis van ziektelast en kosten-effectiviteit.