De geestelijke gezondheidszorg is binnen de medische sector koploper in het ontwikkelen en toepassen van digitale zorg. Een reden hiervoor is dat behandelingen in de ggz veelal bestaan uit communicatie, educatie en protocollen en daardoor gemakkelijk te vertalen zijn naar e-health. De vooruitstrevendste onder de koplopers is dan weer de praktijkondersteuner huisarts – geestelijke gezondheidszorg (poh-ggz), van wie maar liefst 98% in 2017 een vorm van e-mental health heeft gebruikt.

De auteurs bedachten daarom terecht dat het tijd is voor een Nederlandstalig handboek. Het gaat over de gehele geneeskunde, maar het leeuwendeel van het boek gaat over de ggz. In een inleidend hoofdstuk benoemen de auteurs vier ontwikkelingen: het online beschikbaar en uitwisselbaar zijn van zorginformatie, de overgang van patiënt naar kritisch zorgconsument, nieuwe vormen van zorgverlening en meer mogelijkheden voor zelfzorg. In de beginfase was er vooral belangstelling voor ‘online only’, later is dit verschoven naar blended behandeling met een voortgaande zoektocht naar de optimale mix van e-health en face-to-facebehandeling.

Interessant is de met onderzoek onderbouwde analyse van voor- en nadelen van e-health. Er is geen oogcontact en betrokkenen verblijven niet in dezelfde ruimte. Daar staan wel nieuwe mogelijkheden tegenover zoals plaats- en tijdsonafhankelijk werken en een hoge contactfrequentie die vele kleine en haalbare ontwikkelingsstappen mogelijk maakt. Ook zijn er aanwijzingen dat disclosure makkelijker plaatsvindt door het wegvallen van de sociale remming die is verbonden aan face-to-facecontact.

De transitie naar digitaal werken is niet makkelijk; de lezer wordt meegenomen in een methodische beschrijving om aan de slag te gaan met e-health, met een beschrijving van de noodzakelijke competenties en wat erbij komt kijken om online-interventies te ontwerpen en te implementeren.

De komst van e-health brengt ook nieuwe uitdagingen op het gebied van privacy en hier wordt een apart hoofdstuk aan gewijd met 11 praktische tips. Het boek besluit met een in detail uitgewerkte casus van de blended behandeling van een patiënt met een dwangstoornis, waarin veel informatie uit de voorafgaande hoofdstukken bijeenkomt.

De toepassing van e-mental health kan de ggz toekomstbestendig maken. Dit boek is een uitkomst voor de professionals in de ggz die hiermee aan de slag willen gaan, beginnend of reeds met enige vordering in e-health. Want hoewel wij de koploper zijn binnen de medische sector, blijft de toepassing van e-health in de ggz nog ver achter bij de mogelijkheden.

R. Keet, psychiater, A. Bottelier, directeur ggz, Alkmaar