Student mental health: a guide for psychiatrist, psychologists, and leaders serving in higher education
Dit boek van ruim 500 pagina’s verdeeld over 31 hoofdstukken richt zich op de psychologische zorgbehoefte van studenten. Langdurige ervaringen en observaties van de auteurs vormen de basis, omdat over veel onderwerpen weinig evidence-based data beschikbaar zijn. We lezen over mentale problemen die lijken toe te nemen, zoals burn-out, angst, slaapproblemen, adhd, leerstoornissen, eetstoornissen, depressie en suïcidaliteit. Veel aandacht besteden de auteurs aan oorzaken en preventie. Zij bespreken weerbaarheid, goede zelfzorg, gezonde voeding, lichamelijke activiteit, slaaphygiëne, stressmanagement, coping en ontspanning en gaan in op specifieke stressoren en risicofactoren zoals risicovol seksueel gedrag, (seksueel) geweld, alcoholgebruik, drugsgebruik, het maken van schulden, en moeilijkheden wat betreft de woonsituatie, relaties, werkdruk en volwassenwording.
Jongvolwassenen op de grens van adolescentie naar volwassenheid moeten emotioneel loskomen van hun ouders en leren omgaan met de competitieve elementen en relatieve ongestructureerdheid van het studeren. De peergroup kan zowel positieve als negatieve effecten hebben, bijvoorbeeld bij het vinden van een balans tussen het academische en het sociale leven. Psychologische mechanismen worden ook besproken, zoals maladaptief perfectionisme, gekenmerkt door rigiditeit, angst voor fouten en het nastreven van verondersteld sociaal wenselijk gedrag. Specifieke problemen van bijzondere groepen studenten komen uitgebreid aan bod in het laatste deel (deel 4). Zo vragen auteurs aandacht voor etnische en culturele verschillen en genderproblemen en seksuele oriëntatie (lesbienne, homo-, biseksueel, transgender en interseksueel; lhbti’ers). Studenten moeten zich thuis voelen (sense of belonging) en door iedereen met respect en inclusief worden benaderd.
Er zijn enkele kritische kanttekeningen te plaatsen. Inherent aan een boek met tientallen verschillende auteurs zijn er verschillen in schrijfkwaliteit en -stijl. Enkele hoofdstukken lezen moeizaam vanwege uitwaaierende zinnen of bevatten te veel vanzelfsprekendheden om van praktisch nut te zijn. Andere hoofdstukken beschrijven enkele onderzoeken in detail, terwijl een review van de literatuur meer op zijn plaats zou zijn. Daarnaast is er soms sprake van overlap en herhaling, waardoor het te vaak uitdraait op een mix van dezelfde adviezen: we moeten begripvol zijn voor de vele stressoren die de hedendaagse studenten ervaren, en ons in ons gepersonaliseerde beleid richten op preventie, weerbaarheid, groei en herstel van onze studenten. Een ander nadeel is dat het boek wel erg Amerikaans georiënteerd is, gericht op de bijna 20 miljoen Amerikaanse studenten. Auteurs staan stil bij etnische issues van de Indian American en Asian American studenten en gaan in op het Amerikaanse accreditatiesysteem, zorgverzekeringen en wetgeving, problemen rondom roommates, hoge kosten van de Amerikaanse topuniversiteiten en studenten die honderden kilometers van het ouderlijk huis op een campus wonen. Sommige delen zijn daardoor minder relevant voor het Nederlands-
Vlaamse werkterrein.
Ik concludeer dat het boek actueel en informatief is. Het behandelt een zeer uitgebreid aantal aspecten van de mentale gezondheid van studenten. Ik zou het boek willen aanbevelen aan hen die studenten met psychosociale problemen studenten begeleiden en behandelen, zoals docenten, opleiders, psychologen en psychiaters. De vele praktische adviezen kunnen de lezer helpen om een sensitief hulpverlener te zijn voor studenten.
E.J. Giltay, psychiater, Leiden