Dit is een interessant boek, opgebouwd vanuit casuïstiek en op de grens van evidence-based en experience-based werken. De casussen zijn goed gekozen, geven inzicht in de meest voorkomende situaties en problemen van de spoedeisende psychiatrie; het boek heeft daarmee meerwaarde ten opzichte van meer algemene boeken over dit onderwerp.

Het bestaat uit 17 hoofdstukken over zeer uiteenlopende onderwerpen in de acute psychiatrie. Onderwerpen die aan bod komen, zijn: het bepalen van het agressie- of suïciderisico, acute psychiatrie bij specifieke aandoeningen (mensen met angst- en stemmingsstoornissen, persoonlijkheidsstoornissen, verslaving en psychose), in diverse leeftijdsfasen (kinderen en ouderen) en meer overstijgende onderwerpen zoals ethische dilemma’s en diverse organisatievormen van de acute psychiatrie.

Er ontbreekt een toelichting over de wijze waarop de keuze voor de onderwerpen is gemaakt. De introductie is summier en daarom maken de diverse hoofdstukken, hoe interessant op zichzelf ook, een enigszins onsamenhangende indruk. Ook is er enige herhaling, bijvoorbeeld over risicotaxatie bij suïcidaliteit. Steeds centraal staat de (eenmalige) triage op de spoedeisendehulpafdeling (seh) en het direct hieruit volgende beleid. Het gaat dus niet over langer durende crisisinterventies.

Het boek is geschreven vanuit de meest voorkomende Amerikaanse emergency psychiatrysetting, namelijk de seh van algemene ziekenhuizen. In de vs is deze seh vaak een eerste toegang tot de ggz.

Veelal is het de politie die mensen hierheen brengt en patiënten kunnen zichzelf ook aanmelden. Deze setting brengt met zich mee dat mensen niet gezien worden in hun eigen context (bijv. thuis). Systeeminterventies zijn meestal niet aan de orde, hoewel men wel steeds informatie van naasten probeert te verkrijgen.

De auteurs besteden veel aandacht aan het somatisch onderzoek, inclusief een systematische screening op drugsgebruik. In ieder hoofdstuk staan zogenaamde clinical pearls, waarin de auteurs interessante wetenswaardigheden en ervaringen beschrijven. In de vs zijn er relatief veel patiënten zonder gezondheidszorgverzekering. Dit creëert aparte behandelproblemen, die beschreven staan in het boek. Suggesties voor behandeling en literatuurverwijzingen zijn soms niet up-to-date, bijv. bij het benoemen van de behandelopties voor posttraumatische stressstoornis en hoarding.

Veel hoofdstukken bieden apart aandacht aan het, ook in Nederland, steeds terugkerende dilemma ‘(vrijwillig of onder dwang) opnemen of niet’ en beschrijven de gevolgde klinische redeneringen die tot een beslissing leiden. Alle hoofdstukken worden afgesloten met nuttige en klinisch relevante conclusies en tips.

Het boek biedt op deze manier een boeiende verzameling van spoedeisende casuïstiek, inclusief (somatische) etiologie en differentiaaldiagnostiek, in combinatie met een interessante kijk in de Amerikaanse keuken van de spoedeisende psychiatrie. Het vormt daarmee een interessante aanvulling op de Nederlandstalige boeken over spoedeisende psychiatrie.

N. Mulder, psychiater, Rotterdam