Deze 11de (internationale) editie van het befaamde boek van Kaplan en Sadock vormt als het ware een gecondenseerde versie van het zeer volumineuze Comprehensive textbook of psychiatry (Kaplan & Sadock 2009). Aangezien de vorige editie van Kaplan and Sadock’s Synopsis of psychiatry verschenen is in 2007 en de laatste versie van het basistekstboek in 2009, was er dringend behoefte aan een nieuwe editie die volledig herzien is met oog op dsm-5. Naar analogie met de vele veranderingen in dsm-5 werden de meeste hoofdstukken dan ook grondig herzien, in het bijzonder de hoofdstukken over de neurocognitieve stoornis en over de kinder- en jeugdpsychiatrie.

De herziening in deze nieuwe editie gaat evenwel verder dan de integratie van de dsm-5. Naast een volledige inhoudelijke update van alle hoofdstukken en secties werden er ook nieuwe secties toegevoegd. Zo bevat het hoofdstuk ‘Neural sciences’ drie nieuwe secties, namelijk de neurale ontwikkeling en neurogenese, de toegepaste elektrofysiologie en interacties tussen immuunsysteem en het centrale zenuwstelsel. Een volledig nieuwe sectie over normaliteit en psychiatrische stoornissen werd toegevoegd, evenals korte secties over sociobiologie en ethologie, transculturele psychiatrie en cultureel gebonden stoornissen. Opvallend is de grote aandacht die uitgaat naar kinder- en jeugdpsychiatrie, maar toch ook naar minder evidente onderwerpen, zoals het naderende levenseinde en zelfs de globalisering van de psychiatrie. Ook de behandelmethodes werden volledig herzien, met een actualisering van de psychofarmacologie en met de toevoeging van een sectie over neuromodulatie. Evenals in de vorige edities worden de psychofarmaca grondig besproken, met tabellen waar nodig.

Deze nieuwe en volledig herziene editie van Kaplan and Sadock’s Synopsis of psychiatry is dan ook zeer welkom en erg leerrijk. Bovendien is de lay-out en de uitwerking van het boek fraai, met geplastificeerd papier en met op de eerste pagina’s de bekende plaatjes van de psychofarmaca en van de beeldvorming van de hersenen. Ook verderop in het boek worden tabellen, figuren en foto’s op een didactische wijze geïntegreerd, evenals casusbesprekingen. De teksten zijn in het algemeen vlot geschreven en to the point, zonder irrelevante uitwijdingen. Verder is dit boek volgens mij aangenamer om te lezen dan het Comprehensive textbook of psychiatry (Kaplan & Sadock 2009) of dan het New Oxford Textbook of psychiatry (Gelder e.a. 2012), temeer omdat het boek uit één deel bestaat en de informatie op een relatief snelle wijze terug te vinden is.

Er zijn echter ook enkele minpunten. In de eerste plaats bestaat de structuur van het boek uit een opeenvolging van verschillende hoofdstukken, maar gezien de grote hoeveelheid aan informatie lijkt een onderverdeling in grote delen aangewezen; dit zou immers een beter overzicht bieden aan de lezer. Verder zijn sommige zeer belangrijke hoofdstukken, zoals die over de psychotische en de stemmingsstoornissen, veel te beknopt. Het is bovendien een vreemde keuze van de redactie om de depressieve en de bipolaire stoornis in één kort hoofdstuk te bespreken, daar waar er in de dsm-5 een duidelijk categoriaal onderscheid gemaakt wordt tussen beide en er toch belangrijke verschillen bestaan op het vlak van etiopathogenese, symptomen en behandeling. Tot slot is het hoofdstuk over de psychosomatische geneeskunde te weinig uitgewerkt en bevat voornamelijk informatie uit de dsm-5. Dit laatste is enigszins begrijpelijk, gezien het beperkte onderzoek naar de gewijzigde nosologie.

Globaal genomen ben ik erg positief over Synopsis of psychiatry. Dit geactualiseerd standaardwerk vormt immers duidelijk een meerwaarde als tekstboek in ons werkveld. Het is een ideaal boek voor psychiaters om bij te blijven met de nieuwe ontwikkelingen en vooral dan de deelgebieden waar men in de klinische praktijk minder mee in contact komt. Het boek richt zich echter tot een veel ruimer publiek dan afgestudeerde psychiaters, inclusief artsen in opleiding tot psychiater, huisartsen en specialisten in andere disciplines, psychologen of psychiatrisch verpleegkundigen.

Ik wil het boek in de eerste plaats ten zeerste aanbevelen aan de artsen in opleiding tot psychiater in Vlaanderen. Zij zijn vanuit de interuniversitaire opleiding verplicht om het New Oxford Textbook of psychiatry (Gelder e.a. 2012) te bestuderen en komen daardoor helaas niet meteen in aanraking met dit excellente en pragmatische Amerikaanse standaardwerk.

• Gelder M, Andreasen N, Lopez-Ibor J, Geddes J, red. New Oxford Textbook of Psychiatry. Oxford: Oxford University Press; 2012.
• Kaplan BJ, Sadock VA, Ruiz P, red. Kaplan and Sadock’s Comprehensive Textbook of Psychiatry. Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott; 2009.

  Wolters Kluwer Health/Lippincott,

  New York 2015

  1472 pagina’s,

  isbn 978-14-511-9434-0,

  $ 123,99

F. Van Den Eede