Levensverhalen en psychotrauma. Narratieve exposure therapie in theorie en praktijk
Narratieve exposuretherapie (net) overstijgt de beperkingen van bestaande succesvolle traumagerichte therapieën doordat net specifiek gericht is op de behandeling van patiënten met een complexe posttraumatische stressstoornis (ptss). Het uiteindelijke doel van net is komen tot een integratie van de verscheidene en complexe traumatische gebeurtenissen in het levensverhaal van de patiënt. Dit boek biedt enerzijds een uiteenzetting van de bestaande literatuur aangaande trauma, ptss, het geheugen en andere evidence-based behandelingen, en anderzijds een gedetailleerde weergave van de achtergrond en praktijk van net geïllustreerd door concrete levensverhalen.
In het eerste deel komen de achtergrond van ptss en trauma uitgebreid aan de orde. Vervolgens neemt de auteur levensverhalen en de levensloop onder de loep en introduceert hij de narratieve therapie, waarbij de brug wordt geslagen tussen theorie en praktijk. Uiteenlopende onderwerpen komen aan bod, van het autobiografische geheugen, zwijgen als coping tot net in groep. In deel 3 zoomt hij verder in op de theorie, werking en oorsprong van net, aangevuld met wetenschappelijk onderzoek. Ten slotte giet hij net in een praktisch protocollair en evidence-based werkboek, eindigend met moeilijkheidsfactoren binnen de behandeling en net bij kinderen.
De combinatie van wetenschappelijke inzichten omtrent dit onderwerp met persoonlijke verhalen, getuigenissen en de klinische praktijk is boeiend. De hoofdstukken zijn beknopt, vlot leesbaar en begrijpelijk voor de leek. Trauma wordt ook zeer breed bekeken met aandacht voor behandeling op maat. De concrete tools voor de toepassing van net zijn erg leerrijk, waardoor deze behandelmethode laagdrempelig en goed implementeerbaar is. Opmerkelijk zijn ook de hoofdstukken over net voor ouderen en kinderen, en de aandacht voor schuld, schaamte en dissociatie.
Ik heb echter ook enkele bedenkingen. Ten eerste worden bepaalde delen herhaald in verschillende hoofdstukken. Daarnaast weidt de auteur soms té ver uit over verscheidene facetten die enigszins met trauma te maken hebben. Ik verwijs dan bijvoorbeeld naar de methodes om autobiografische herinneringen te verzamelen. Een veelheid aan theorieën komt aan bod, waardoor het moeilijk wordt een overzicht te bewaren.
Ik besluit dat dit een boeiend en leerrijk boek is met een uitgebreide weergave van de bestaande literatuur rond psychotrauma en ptss, alsook van de achtergrond en stapsgewijze behandelmethode van net. Ik kan het aanbevelen aan hulpverleners die in contact komen met patiënten met een (complex) psychotrauma en die interesse hebben voor het narratieve. Tevens kan ik het aanraden aan onderzoekers die zich wensen te verdiepen in psychotrauma en net.
M. De Venter