The making of DSM-III; a diagnostic manual’s conquest of American psychiatry
Om de leegte tussen het verschijnen van de dsm -5 (mei 2013) en de Nederlandstalige vertaling (april 2014) ‘zinvol’ op te vullen leek het me een idee om dit boek (verschenen in november 2013) door te nemen. Ik verwachtte via een historisch kader wat meer zicht te krijgen op de actuele dsm -ontwikkelingen. Hannah S. Decker is hoogleraar Medische geschiedenis (onder meer in Houston) met een specifieke interesse voor de geschiedenis van de psychiatrie en vooral de psychoanalytische ontwikkelingen. Haar vorige publicaties waren erg op Freud en zijn levensomstandigheden gericht.
Met het huidige boek, dat zij haar ‘magnum opus’ noemt, grijpt ze het ontstaansproces van de dsm-iii aan om, zeer uitgebreid, de ontwikkelingen in de psychiatrie in de VS gedurende de jaren 60-70-80 te beschrijven. Ze doet dit gedegen en zeer uitgebreid. Heel boeiend komt de ‘clash’ naar voren tussen de psychoanalytische dominantie in de vroege jaren en het uiteindelijk keren naar een meer kraepeliaanse- categoriale benadering van de psychiatrie, zoals die in de dsm-iii uiteindelijk haar weerslag vond.
Haar taalgebruik is erg vlot en het element ‘veroveren’, het gevecht voor de dsm-iii , komt zowel in de titel als in haar stijl mooi naar voren. Het dsm-iii -proces wordt beschreven als een spannende strijd. In heel het boek speelt haar persoonlijke, onvoorwaardelijke, bewondering voor Robert Spitzer, de kernfiguur in het dsm-iii -proces, een prominente rol. Het boek is dan ook samengesteld in nauwe samenspraak met hem en zijn echtgenote en de auteur heeft ook kunnen putten uit het volledige dsm -archief van de American Psychiatric Association ( apa ). Ook Allen Frances, kernfiguur bij de dsm-iv , heeft actief aan dit boek meegewerkt. Wie dit boek leest, moet dus geen al te kritische blik op de dsm -ontwikkelingen verwachten (Frances blijkt zijn kritiek vooral voor de dsm -5 gereserveerd te hebben). Toch geeft het een schat aan interessante historische achtergrond. Mij heeft het boek in ieder geval geholpen om beter zicht te krijgen op alle politieke intriges en dynamieken die de psychiatrische wereld van toen kleurden. Opvallend is dat heel wat van de toenmalige weerstanden en verhitte discussie bijna kopie-conform terugkomt, nu 40 jaar later bij de huidige dsm -5-controverses. Weer eens een voorbeeld van de ongelooflijke snelheid waarmee ons psychiatrisch vakgebied evolueert?
Samenvattend: voor de lezer met historische interesse is dit volgens mij een zeer informatief boek. De potentiële lezer moet wel rekening houden met de uitgebreidheid (elke stap in de tienjarige ontwikkeling wordt grondig uitgespit) en met de bias van sympathie van de auteur voor de makers van de dsm-iii .
Opvallend trouwens, dit laatste, voor een auteur met een duidelijke psychoanalytische achtergrond. Ik weet nog niet hoe ik dit moet ‘duiden’.
G. Dom